امینی، ابراهیم بن میرجلال‌الدین
صدرالدين ابراهیم امينى هروى (متوفای 941ق)، مورخ، شاعر، از اعیان هرات و از وزرای سلطان حسین بایقرا، از مهمترین آثارش فتوحات شاهی (تاریخ صفوی از آغاز تا سال 920ه.ق)
| نام | امینی، ابراهیم بن میر جلال‌الدین |
|---|---|
| نامهای دیگر | امینی، صدرالدین ابراهیم
صدرالدین امینی، ابراهیم |
| نام پدر | میرجلال‌الدین |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 941 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | فتوحات شاهی (تاریخ صفوی از آغاز تا سال 920ه.ق) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06967AUTHORCODE |
زندگی‌نامه
فرزند ميرك جلال‌الدين قاسم بن ميرك محمد امين بن مولاناست و نسب دو سويه مادرى‌اش از يك طرف، به ابوسعيد ابوالخير عارف شهير و از سويى ديگر، به اميرعبدالهى بزرگ از نقبا و بزرگان شهر مشهد مى‌رسد.
امينى مردى فاضل، مورخ و شاعر بود و به علوم عصر خود تسلط داشت. در آغاز در هرات به ندامت و ملازمت ابومنصور سلطان حسین ميرزا بايقرا درآمد و با نشان دادن توانايى‌هایش توانست، به مقام صدارت خاصه همايونى دست يابد. وى در زمان سلطان حسین ميرزا بر اين منسب برقرار بود تا اين كه با هجوم شيبك‌خان ازبك بر خاک خراسان مورد سرزنش واقع شد و انزوا را ترجيح داد.
سرانجام امينى هروى پس از رويارويى شاه اسماعيل اول و نيروهاى ازبك خان و شكست نيروى ازبكان مورد توجه شاه اسماعيل قرار گرفت. پس از پيوستن به دربار شاه اسماعيل در سال 927ق در 45 سالگى، بنا به دستور شاه اسماعيل مأموريت يافت تا تاريخ وقايع دوره صفوى به ويژه عصر شاه اسماعيل را به نگارش درآورد. حاصل كار او، «فتوحات شاهى» است. كتاب او از نوع تاريخ‌هاى عمومى است كه از بدو خلقت بشر شروع شده و تا سال 920ق را دربرمى‌گيرد.
وفات
فرجام اين مورخ عصر نخستين شاه صفوى، با حمله ازبكان كه منجر به قتل او مى‌شود، رقم مى‌خورد. قاضى احمد قمى در اثر خود بدين واقعه كه در سال 941ق اتفاق افتاده، اشاره كرده و مى‌نويسد كه جسد امينى هروى را در محله‌اى به نام گازرگاه در هرات به خاک سپرده‌اند.
آثار
علاوه بر «فتوحات شاهى»، از وى دو اثر با نام مناظره‌ى مهر و مكتوب و ترجمه ديوان على بن ابى‌طالب(ع) به جاى مانده است.