كفاية المستكفي من الفن الصرفي
كفاية المستكفي من الفن الصرفي، نوشتۀ طه بن محمد دمیاطی شافعی (متوفای 1325ق)، منظومه‌ای در دانش صرف است و مباحث عمده صرفی را در خود جای داده که مصنف آن را سروده سپس واژه‌ها و عبارت‌های برجستۀ آن را شرح کرده است.[۱]
| كفاية المستكفي من الفن الصرفي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | دمیاطی شافعی، طه بن محمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | تقییدات شریفة و تتمیمات لطیفة |
| سال نشر | 1311ق |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 0 ط9ک 6151 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این شرح به روش مزجی تنظیم شده است. هرچند، گاهی تک‌تک واژه‌های بیت‌ها در شرح نیامده است؛ مانند این بیت «و أدغمنّ ساکناً مِن کلمه فی المِثل من أخری کقُل لِمسلمه» که فقط دو واژه آخر آن (کقُل لِمسلمه) در شرح درج شده است.[۲]
کتاب بسیار موجز نوشته شده است و در آن از مباحث علم صرف بحث شده است؛ کلمه‌های مجرد و مزید در موقعیت اسمی و فعلی آن‌ها، همزه‌های وصل و قطع، بحثی در انواع مصدرها، انواع اسم‌ها، واژه‌هایی که علتی در آن‌ها است که باید در ساختارشان تغییرهایی انجام پذیرد، بحث‌هایی در واژگان مضاعف، وقف آخر کلمه‌ها، اسم‌های مقصور، ممدود و منقوص، بحثی در باب‌های نسب، اسم مصغر، جمع مکسر، مباحثی در باب ابدال حروف همزه، الف، واو، و یاء و حرف‌های دیگر، انواع ادغام در اسم‌ها و در آخر، بحثی در باب وقف آورده شده است ولی زیاد به مباحثی همچون افعال مجهول نپرداخته است.[۳]
مصنف به خوانندگان در آغاز کتاب گوشزد می‌کند که کتاب حاضر تنها نسخه‌ای است که به وی منسوب است. پس به نسبت داده شدن نسخه‌هایی همانند آن به او اعتنا نکنند.[۴]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب
- متن کتاب.