عرفان اسلامی (منصوری لاریجانی)
عرفان اسلامی، نوشته اسماعیل منصوری لاریجانی (1337ش) است. این کتاب برای آشنایی کوتاه با منابع، اصول و اصطلاح‌های رسمی عرفان اسلامی تألیف شده است. نویسنده، عرفان اسلامی را از عرفان‌های دیگر تمیز داده و ریشه عرفان اسلامی را در آیات قرآن کریم و سیره معصومین(ع) جستجو می‌کند[۱].
| عرفان اسلامی(منصوری لاریجانی، اسماعیل) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | منصوری لاریجانی، اسماعیل (نويسنده) |
| ناشر | سازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1388ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-304-325-4 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م8 ع36 286 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نخستین بحث، ویژه تاریخچه‌ای از سیر عرفان اسلامی، مختصات دوره‌های مختلف، عرفان‌های برجسته و آثار ماندگار آن‌هاست که خواننده را با فراز و فرود عرفان اسلامی و نحوه تطور و تکامل آن آشنا می‌کند[۲].
نویسنده ارکان عرفان اسلامی را در سه گفتار موضوع، مسائل و مبادی آن توضیح داده است تا فهم مطالب عرفانی در ذهن خواننده شکل‌بندی شود[۳]. سپس روش شناخت در عرفان اسلامی را - که روش شهودی است - به‌همراه دیدگاه برخی از بزرگان حکمت و عرفان بررسی می‌کند و قرآن و سیره معصومان را سرچشمه این معرفت می‌داند[۴].
مصنف، در ادامه به بحث وجود و وحدت وجود - که جوهر عرفان اسلامی است - پرداخته است. وی فهم دقیق آن را مشکل‌گشای بسیاری از مسائل فلسفی و عرفانی می‌داند[۵]. سپس مراتب وجود و پیدایش حضرات و عوالم را بیان کرده و درباره لطایف رقیق عرفانی در خصوص علم الهی و کیفیت تعیّن و پیدایش عالم اعیان ثابته بحث می‌کند[۶].
بحث دیگر، درباره جایگاه وحی، نبوت و ولایت در عرفان اسلامی است که در میان آن‌ها، بحث خاتم ولایت و کیفیت سیر آن در امامت شیعه ویژگی خاصی دارد[۷].
وی سرانجام هستی را در حکمت معاد جستجو می‌کند و بحثی نیز درباره معاد جسمانی از نگاه قرآن کریم و عرفان دارد[۸].
او عرفان عملی و طی مقام‌ها و منزل‌های عرفانی را برای رسیدن به شناخت حقیقی توضیح می‌دهد؛ شناخت مقامات، انتخاب راهنما و خواستن سالک را مقدمه این راه برمی‌شمرد و کیفیت سیر و سلوک را بر اساس کتاب «منازل السائرين» خواجه عبدالله انصاری پیش می‌برد[۹].
کتاب با نگاهی به فرقه‌ها و نحله‌های عرفان‌نما پایان می‌یابد. آن‌ها فرقه‌هایی شمرده می‌شوند که ریشه در ادیان آسمانی ندارند و از گذشته‌های دور تا سده بیستم میلادی و اکنون در جهان وجود داشته و دارند[۱۰].
پانویس
منابع مقاله
متن کتاب.