درآمدی بر دانش لغت
درآمدی بر دانش لغت، نوشته محمدحسن ربانی (1343ش) است. این کتاب به بیان شناسایی منهج‌های لغت‌نویسی و معجم‌نگاری پرداخته و خواننده را در حد توان، با کتاب‌های لغت و ویژگی‌های آن‌ها آشنا می‌کند؛ زیرا کتاب‌های لغت به شیوه‌های گوناگون تألیف شده و هر مؤلفی در سبک خاصی وارد این میدان شده است[۱].
| درآمدی بر دانش لغت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ربانی، محمد حسن (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | أدوار، آثار، رجال، اصطلاحات، غریب اللغة، غریب القرآن، غریب الحدیث |
| ناشر | مرکز بين‌المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص) |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1390ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-195-5672 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | ر2م4 6070 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
آنچه در این نوشتار پیگیری می‌شود، آشنایی با سیر تطور کتاب‌های لغت در زبان عربی، منهج‌ها و شیوه نگارش آن‌ها، اصطلاحات درون‌لغوی، نقایص برخی کتاب‌های لغت و برخی بحث‌های دیگر است که باعث می‌شود تا خواننده را در فضای ورود به فرهنگ‌نامه‌های لغت یاری کند[۲].
دانش لغت دانشی است که به بیان معناهای الفاظ به‌طور مفرد و نیز گونه استعمال آن‌ها می‌پردازد. این دانش در زبان عربی، با نزول قرآن شکل گرفته و عرب‌ها را در جایگاه نخستین نویسندگان فرهنگ‌نامه‌ها جای داده است؛ به‌گونه‌ای که عالمان این رشته رساله‌هایی را نوشته و از آن‌ها معجم‌هایی را ساختند. هرکدام از ایشان در روش تألیف، قاعده‌های ویژه‌ای را برگرفتند؛ برخی اساس را بر موضوع‌ها و برخی بر نخستین حرف و یا حرف آخر کلمه گذاشتند. این فرهنگ‌نامه‌ها در قرن چهارم و پنجم گسترش یافت[۳].
در این پژوهش، معجم‌ها از لحاظ متن لغت، لغت‌دانان مشهور، اصطلاح‌های لغویان، تطبیق‌هایی از کتاب‌های لغت، پدیده اضداد و مترادفات، شیوه‌های تدوین کتاب‌های لغت، روش نقد استدراکی، معجم برجسته الطراز، نصوص غریب القرآن و غریب الحدیث نقد و بررسی می‌شود[۴].
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار و متن کتاب.