المصطلح النحوي

المصطلح النحوي دراسة نقدية تحليلية، تألیف احمد عبدالعظیم عبدالغنی (معاصر)، مشتمل بر شرح و توضیح اصطلاحات نحوی است که در ابواب مختلف معنای متفاوتی دارند.

المصطلح النحوي
المصطلح النحوي
پدیدآورانعبد الغنی، احمد عبد العظیم (نويسنده)
عنوان‌های دیگردراسة نقدیة تحلیلیة
ناشردار الثقافة للنشر و التوزيع
مکان نشرمصر - فجاله
سال نشر1410ق - 1990م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

نویسنده در مقدمه کتاب به تداخل مصطلحات علمی اشاره کرده است و بر ضرورت دقت در تعریف مصطلحات نحوی تأکید کرده است[۱]‏.

در ابتدای کتاب شش اصطلاح مفرد، مشتق، شبه جمله، جمله، تصرف و مصدر مؤول معرفی شده است. سپس در ادامه ثنائیات (دوتایی‌های) متقابل مانند: تعریف و تنکیر، اعراب و بناء، عمده و فضله، متصل و منفصل و مصطلح تام و ناقص مطرح شده است. در آخر نیز تأکید و اقسام آن ذکر شده است.

بیشترین تداخل و اضطراب در ابواب نحوی مربوط به اصطلاح مفرد است. نویسنده، سیزده معنا را برای اصطلاح مفرد در ضمن جداولی ارائه کرده است. مفرد در مقابل مکرر و معطوف و مفرد در مقابل مثنی و جمع از آن جمله است[۲].‏

شبه جمله از اصطلاحات آشنا در کتب نحویون است. منظور از این اصطلاح چیست؟ مقصود نحویون از اینکه آن را موضع توسع دانسته‌اند، چیست؟ آیا این توسع همه افرادش را در بر می‌گیرد؟ و... اینها سؤالاتی است که نویسنده در ابتدای تبیین این اصطلاح مطرح و سپس به آنها پاسخ گفته است[۳]‏.

اصطلاح «تام» از دیگر اصطلاحاتی است که با گروه دیگری از اصطلاحات مانند: غیر تام، ناقص، جامد، شبه متصرف استفاده می‌شود؛ به‌عنوان مثال اصطلاح تام در ابواب کلام، استثناء و حروف جر مقابل اصطلاح «غیر تام» است[۴]‏.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه، ص2
  2. ر.ک: متن کتاب، ص8-6
  3. ر.ک: همان، ص89
  4. ر.ک: همان، ص193-192

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها