نشأة علم النحو
نشأة علم النحو
| نشأة علم النحو | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جامعة المدنیة العالمیة (نويسنده) |
| سال نشر | 2009م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | نحو |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نشأة علم النحو، تألیف جامعة المدنية العالمية، کتابی آموزشی در موضوع علم نحو است که در 21 درس تنظیم شده است. در این کتاب پیدایش علم نحو، ویژگی‌های مکاتب نحوی و زندگی‌نامه مختصر معروفین این مکاتب ذکر شده است.
با توجه به بررسی‌های به‌عمل‌آمده، علم نحو مرحله ابتدایی و تکمیلی را پشت سر نهاده است: مرحله اول، مرحله پیدایش علم نحو است. این دوره به‌طور تقریبی در خلال قرن اول هجری پدیدار گشته است و کسانی در بنای کاخ عظیم نحو تشریک مساعی نموده‌اند که عبارتند از: «ابوالاسود دئلی» متوفی (69ق) و عنبسة الفیل متوفی (100ق) و دو فرزند ابوالاسود دئلی به نام «ابوحرب» و «عطا» که نحو را نزد پدرشان فراگرفتند[۱]. نویسنده در رابطه با واضع علم نحو، هشت قول ذکر کرده است: ابوالاسود به‌تنهایی یا با شاگردانش، ابوالاسود به دستور دیگری و... برخی نیز واضع علم نحو را علی بن ابی‌طالب(ع) دانسته‌اند[۲].
مرحله دوم، مرحله تطور و شکوفایی علم نحو است. علم نحو با کوشش ابوالاسود پایه‌گذاری شد و سپس توسط شاگردان و فرزندان او پیگیری گردید، تا آنکه در قرن بعد «سیبویه» و شاگردانش آن را به‌صورت علمی کامل و جامع درآوردند. سیبویه در موضوع نحو کتابی با عنوان «الكتاب» را تألیف کرد که در نوع خود و در تاریخ نحو بی‌نظیر است[۳].
برخی از درس‌های کتاب به معرفی نحویون مشهور در سرزمین‌های مختلف بغداد، مصر، شام و... اختصاص یافته است؛ به‌عنوان مثال در درس بیستم در دو بخش (عنصر) نحویون مشهور مصر و شام معرفی شده‌اند؛ ولاد بن محمد تمیمی (متوفی 263ق)، احمد بن جعفر دینوری (متوفی 289ق) و کراع النمل (متوفی 320ق) از آن جمله‌اند[۴].
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب.
- ابوعلی، غلامرضا، «بررسی پیدایش مراحل و عوامل مؤثر علم نحو»، رشد آموزش قرآن و معارف اسلامی، پاییز 1392، شماره 90، ص32 تا 33، به آدرس اینترنتی: