آشنایی با علوم بلاغی

آشنایی با علوم بلاغی، اثر حمید محمدی، کتابی است در تبیین مباحث مربوط به علوم معانی، بیان و بدیع.

آشنایی با علوم بلاغی
پدیدآوران	محمدی، حمید (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	معانی، بیان و بدیع
ناشر	دار العلم
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1387ش
چاپ	2
شابک	‎978-964-7669-27-6
موضوع	زبان عربی - بدیع - زبان عربی - معانی و بیان
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‎‏/‎‏م‎‏3‎‏آ‎‏5 82/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

اثر حاضر، چهارمین مجلد از «دوره عالی زبان قرآن» می‌باشد که مشتمل بر تبیین مباحث گران‌سنگ و ارزشمند سه علم «معانی، بیان و بدیع» است و سعی شده تا اصول حاکم بر تدوین کتاب درسی و شیوه‌های تنظیم متن آموزشی بر آن جاری گردد. در این کتاب، تلاش شده تا یک دوره مباحث علوم بلاغی در حد آشنایی با کلیات مباحث، با تأکید و تطبیق بر قرآن و حدیث آورده شود.

ازآنجاکه این کتاب، پس از دوره‌های آموزش صرف و نحو تنظیم شده، مباحث آن از جهت محتوایی، متناسب با سطح این دوره تدوین یافته و از لحاظ کمی نیز سعی نویسنده بر آن بوده تا از تفصیل بی‌رویه و همچنین اختصار بی‌مورد، پرهیز کند.

مطالب کتاب به‌گونه‌ای گزینش گردیده تا بیشتر به مباحث کاربردی و مسائل پراهمیت پرداخته شود.

ازآنجاکه در علوم بلاغی، قواعد عقلی بر قواعد نقلی مقدم است و زیبایی‌شناسی به‌عنوان یک مقوله انسانی مطرح می‌باشد و اختصاصی به زبان ویژه‌ای ندارد، ازاین‌رو، نویسنده نیز در کتاب حاضر، تلاش کرده است تا متناسب با مخاطبان آن، برای عمده مباحث، علاوه بر شواهدی از آیات، روایات و اشعار عربی، مثال‌هایی از زبان فارسی (نظم یا نثر) بیاورد تا فهم قواعد، آسان‌تر و با احساس و ذوق ادبی بیشتر همراه گردد. نویسنده بر این باور است که ذوق و احساس در مباحث بلاغی، نقش اساسی ایفا می‌کند و تطبیق قواعد بر زبان مادری که بلاغت‌پژوهان، احاطه و تسلط بیشتری بر آن دارند، می‌تواند تأثیر بسزایی در فهم و انتقال مفاهیم و درک هنری مباحث داشته باشد.

در این کتاب، به‌ترتیب، مباحث علم معانی در هفت باب، با عناوین خبر و انشا، احوال مسندالیه، احوال مسند، اطلاق و تقیید، قصر، وصل و فصل، ایجاز، اطناب و مساوات و مباحث علم بیان در سه باب با عناوین: تشبیه، مجاز و کنایه و نیز مباحث علم بدیع، در دو باب: محسنات معنوی و لفظی، آمده است.

ازآنجاکه مباحث مربوط به دو علم معانی و بیان، به‌لحاظ موضوع و فایده آنها، از اهمیت بیشتری نسبت به علم بدیع برخوردار است، دقت در آموزش این دو علم، مورد تأکید نویسنده قرار گرفته است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.