مصباح الراغب

مصباح الراغب یا «یا مصباح الراغب و مفتاح حقائق المآرب فی شرح کافیة ابن الحاجب»، نوشته محمد بن عزالدین بن صلاح بن حسن مؤیدی حسنی یمنی ‏(م 973ق)، معروف به مفتی از فقها و مجتهدان زیدی‌مذهب و از علمای ادبیات و لغت است. این کتاب در یمن به «حاشیة السید» معروف است. موضوع این اثر، ادبیات (نحو) است و توسط عبدالله حمود شمام تحقیق شده است.

مصباح الراغب
پدیدآوران	مفتی، محمد بن عزالدین (نويسنده) شمام، عبدالله حمود (محقق)
عنوان‌های دیگر	شرح کافیة إبن الحاجب المعروف بحاشیة السید
ناشر	مکتبة التراث الإسلامي
مکان نشر	یمن - صعده
سال نشر	1426ق
چاپ	1
شابک	‎-
زبان	عربی
تعداد جلد	2
کد کنگره	/الف2 ک2028 6151 PJ
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

این کتاب، شرحی بر کتاب «الکافیه» نوشته جمال‌الدین ابن حاجب (570-646ق) است که نویسنده در سال 948ق نگارش آن را به اتمام رسانده است. نویسنده، مطالب کتاب را عمدتا از مصادری مانند شرح‌های ابن حاجب، خبیصی، رصاص و خالدی بر کتاب «الکافیة» و همچنین کتاب «المفصل» زمخشری و برخی از شروح آن، کتاب «التسهیل» ابن مالک و برخی از شروح آن، شرح ملحة، کتاب «الصحاح» جوهری و دیگر نوشته‌های ادبی گردآوری کرده است. نویسنده، به شرح مطالب کافیه به‌صورت مزجی و کامل پرداخته و در شرح و توضیح مطالب از آیات قرآن کریم، احادیث نبوی و اشعار عرب بهره گرفته است.

محقق اثر به اعراب شواهد شعری کتاب، تفسیر و توضیح برخی از واژه‌ها و نسبت دادن اشعار به گوینده آن همت گماشته است.

این کتاب به جهت اشتمال آن بر تمام مسائل نحوی و دقت و اتقان در طرح مطالب، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ به‌گونه‌ای که به‌عنوان کتابی آموزشی در مدارس و حوزه‌های علمیه یمن مطرح است.

منابع مقاله

1. مقدمه تحقیق.
2. حبشى، عبدالله، «جامع الشروح و الحواشی»، ابوظبی، هیئة أبوظبی للثقافة و التراث، 1427ق، چاپ دوم.
3. سبحانى، جعفر، «موسوعة طبقات الفقهاء»، ایران، ‌قم، مؤسسة الإمام الصادق(ع)، 1418ق، چاپ اول.