درة الأسرار و تحفة الأبرار
درة الاسرار و تحفة الابرار کتابی در طریقت صوفیه مشتمل بر اقوال، افعال، کرامات و اذکار ابوالحسن علی بن عبدالله هذلی شاذلی (متوفی 656ق) است. این اثر توسط شیخ حمیری معروف به ابن صباغ (معاصر) گردآوری‌شده است.
| درة الأسرار و تحفة الأبرار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شاذلی، علی بن عبد الله (نويسنده) ابن صباغ، علی بن محمد (گردآورنده) |
| عنوان‌های دیگر | في أقوال و أفعال و أحوال و مقامات و نسب و کرامات و أذکار و دعوات |
| ناشر | المکتبة الأزهرية للتراث |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 2001م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در ابتدای کتاب، شرح‌حال علی بن عبدالله شاذلی، مؤسس یکی از طرق صوفیه و اینکه معاصر ابن عربی و قرطبی مفسر است، ذکرشده است. پس‌ازآن طریقه شاذلیه معرفی‌شده است. این طریقه مبتنی بر پنج اصل است: تقوای الهی در خفاء و آشکار، پیروی از سنت در اقوال و افعال، اعراض از خلق در اقبال و ادبار، رضایت از خداوند در کم‌وزیاد و رجوع به خداوند متعال در راحتی و سختی. شاذلیه در سودان، سوریه، لیبی، تونس، الجزایر و... انتشار یافت و تا اندلس رسید[۱].
حمیری پس از ذکر مقدمه، مباحث کتاب را در پنج فصل تنظیم کرده است. در فصل اول، ولادت و نسب شاذلی، حیات علمی و سفرهای او به آفریقا و سرزمین مشرق و ارتقاء درجه او به خلافت و قطبانیه مطرح‌شده است. در فصل دوم مکاتبات او با پیروان خود در آفریقا و در فصل بعد ادعیه و اذکار او ذکرشده است. دیدگاه و سخنان او در رابطه با تصوف و وصایای او به اصحابش در فصل چهارم کتاب آمده است. در آخرین فصل کتاب نیز به چگونگی وفات و جانشینی ابوالعباس مرسی به‌جای او اشاره‌شده است.[۲].
شاذلی در فصلی از کتاب در رد وسوسه شیطان می‌نویسد: کسی که بخواهد شیطان بر او راه نیابد باید ایمان و توکل و عبودیتش را برای خدا بر بساط فقر و گرسنگی و استعاذه به خداوند تصحیح کند.[۳] وی همچنین کنار رفتن حجاب، نزول رحمت، تثبیت محبت و راست‌گویی در سخن را از ثمرات عزلت می‌داند. او سالک طریق آخرت را توصیه به مراقبت از باطن می‌کند و معتقد است که اگر سالک بخواهد باطن خود را برای اسرار ملکوت پروردگار فتح کند، باید به‌ظاهر خود کمتر توجه کند.[۴] البته شاذلی طریقه خود را از رهبانیت و خوردن جو و سبوس به دور می‌داند.[۵] او قوت نفس را به علم و معرفت و اقتداء به کتاب و سنت می‌داند[۶]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.