درة الأسرار و تحفة الأبرار

درة الاسرار و تحفة الابرار کتابی در طریقت صوفیه مشتمل بر اقوال، افعال، کرامات و اذکار ابوالحسن علی بن عبدالله هذلی شاذلی (متوفی 656ق) است. این اثر توسط شیخ حمیری معروف به ابن صباغ (معاصر) گردآوری شده است.

‏درة الأسرار و تحفة الأبرار
پدیدآوران	شاذلی، علی بن عبد الله (نويسنده) ابن صباغ، علی بن محمد (گردآورنده)
عنوان‌های دیگر	في أقوال و أفعال و أحوال و مقامات و نسب و کرامات و أذکار و دعوات
ناشر	المکتبة الأزهرية للتراث
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	2001م
چاپ	1
شابک	‎-
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

در ابتدای کتاب، شرح‌حال علی بن عبدالله شاذلی، مؤسس یکی از طرق صوفیه، ذکر شده است. پس از آن طریقه شاذلیه معرفی شده است. این طریقه مبتنی بر پنج اصل است: تقوای الهی در خفاء و آشکار، پیروی از سنت در اقوال و افعال، اعراض از خلق در اقبال و ادبار، رضایت از خداوند در کم و زیاد و رجوع به خداوند متعال در راحتی و سختی. شاذلیه در سودان، سوریه، لیبی، تونس، الجزایر و... انتشار یافت و تا اندلس رسید‏.

حمیری پس از ذکر مقدمه، مباحث کتاب را در پنج فصل تنظیم کرده است. در فصل اول، ولادت و نسب شاذلی، حیات علمی و سفرهای او به آفریقا و بلاد مشرق و ارتقاء درجه او به قطبانیه مطرح شده است. در فصل دوم مکاتبات او با پیروانش در آفریقا و در فصل بعد ادعیه و اذکار او ذکر شده است. دیدگاه‌ها و سخنان او در رابطه با تصوف و وصایای او به اصحابش در فصل چهارم کتاب آمده است. در آخرین فصل کتاب نیز به چگونگی وفات و جانشینی ابوالعباس مرسی به جای او اشاره شده است.‏.

شاذلی در فصلی از کتاب در رد وسوسه شیطان می‌نویسد: کسی که بخواهد شیطان بر او راه نیابد باید ایمان و توکل و عبودیتش را برای خدا بر بساط فقر و گرسنگی و استعاذه به خداوند تصحیح کند.‏ وی همچنین کنار رفتن حجاب، نزول رحمت، تثبیت محبت و راستگویی در سخن را از ثمرات عزلت می‌داند. او سالک طریق آخرت را توصیه به مراقبت از باطن می‌کند و معتقد است که اگر سالک بخواهد باطن خود را برای اسرار ملکوت پروردگار فتح کند، باید به ظاهر خود کمتر توجه کند. البته شاذلی طریقه خود را از رهبانیت و خوردن جو و سبوس به‌دور می‌داند. او قوت نفس را به علم و معرفت و اقتداء به کتاب و سنت می‌داند

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.