المسائل العسکريات في النحو العربي

المسائل العسکريات في النحو العربي کتابی است 1 جلدی به زبان عربی با موضوع ادبیات عرب(نحو) از حسن بن احمد فارسی معروف به ابوعلی نحوی که به تحقیق و تصحیح علی جابر منصوری رسیده است.

المسائل العسکريات في النحو العربي
المسائل العسکريات في النحو العربي
پدیدآورانفارسی، حسن بن احمد (نویسنده) منصوری، علی جابر (محقق و مصحح)
ناشرالجمهورية العراقية. وزارة التعليم العالي و البحث العلمي. جامعة بغداد
مکان نشرعراق - بغداد
سال نشر1982م.
چاپچاپ دوم
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏1982 /ن4م5 / 6151 PJ

نام المسائل العسکریات از شهر عسکر مکرم گرفته شده که ابوعلی در آن زمان مدتی به آن شهر رفته و این کتاب در آنجا نوشته شده و از این رو نام آن را المسائل العسکریات نهاده.[۱]

اگر آثار ابوعلی نحوی را به دو دسته آثار روشمند و آثار غیر روشمند تقسیم کنیم، العسکریات در میان غیرروشمند وی جای می‌گیرد که دارای روش مترابطی نیست؛ زیرا این کتاب حول وحدت موضوعی معینی شکل نگرفته و مشتمل بر مسائل مختلفی است که به ما رسیده مانند: بغدادیات و حلبیات و شیرازیات و منثورة و بصریات و عضدیات... .[۲]

به لحاظ موضوعی نیز این کتاب در جمله آثار لغوی و صرفی و نحوی ابوعلی جای می‌گیرد.[۳] العسکریات به لحاظ حجم کم‌حجم‌ترین کتاب در میان سایر مسائل ابوعلی است. از لحاظ ساختاری نیز العسکریات از مسائلی است متشکل از ویژگیهای بسیاری از جمله طول مباحث و کش‌دار بودن مباحثات و معارضات و موازنات و استنتاجات و تعلیلات و تدلیلات و کثرت استشهادات، که این موارد را در دیگر مسائل و کتابهای او مانند المنثوره نمی‌یابیم.[۴]

ابوعلی بیشتر مسائل این کتاب را از ابوزید و ابوعبیده و اصمعی و احول و دیگران گرفته است. او در مسائل این کتاب اولا بر قرآن، و سپس بر شعر و اقوال تکیه کرده است.[۵]

به لحاظ روشی، مشی ابوعلی در این کتاب در اغلب اوقات بر طرح سوالات و پاسخ به آنها به طریقه خطاب و مناقشه و جدل و تأکید و استطراد و اجبار طرف مقابل بر موافقت است.[۶] ابوعلی غالبا در این کتاب موضوعات را تکرار می‌کند.[۷]

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه محقق بر کتاب، ص13
  2. ر.ک: همان، ص17
  3. ر.ک: همان، ص18
  4. ر.ک: همان، ص19
  5. ر.ک: همان
  6. ر.ک: همان
  7. ر.ک: همان، ص19-20

منابع مقاله

مقدمه محقق بر کتاب.

وابسته‌ها