علم الكتابة العربية

علم الكتابة العربیة عنوان اثری است 1 جلدی به زبان عربی از حمد غانم قدوی با موضوع ادبیات عرب(کتابت و اصوات).

علم الكتابة العربية
پدیدآوران	حمد، غانم قدوری (نویسنده)
ناشر	دار عمار
مکان نشر	اردن - عمان
سال نشر	1425ق. = 2004م.
چاپ	چاپ یکم
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏

حمد غانم قدوی درباره انگیزه تألیف این اثر می‌نویسد: ایده نوشتن چنین اثری را چند سالی در ذهن داشته و پس از نوشتن چند بحث درباره تاریخ کتابت در عربی و بیان قواعد آن و تحقیق در چند متن قدیمی، به نگارش این اثر دست زده است. وی در نگارش این اثر از منابع قدیمی و جدید عربی بهره برده و هرجا بحث از آنها کم بوده به نوشته‌های خارجی به زبان اصلی آنها مراجعه کرده است و در صحبت از قواعد املای عربی و علایم نوشتاری بر پیوند پدیده‌های(ظواهر) نوشتاری به خاستگاههای تاریخی دور و نزدیک آنها توجه کرده است.

برخی از قدما تلاش دارند قواعدشان را بر وفق نویسندگان اولیه عرب ارائه کنند و برخی دیگر از آنها نگارششان را بر قواعد املا بر اساس قیاسات صرفی و نحوی بنا کرده‌اند و برخی از متأخرین نیز سعی کرده‌اند در قواعد املایی، مطابقت مکتوب با منطوق را در نظر داشته باشند که این امر باعث تنوع نگارش شده؛ نویسنده در این کتاب با نگاه به دیدگاههای متفاوت صاحبنظران قواعد نگارش(املاء) متعرض قواعد املای عربی شده و بخصوص در مواردی که احیانا در تعدد قاعده در یک قضیه واحد به مشکلی می‌خوریم آن را حل کرده است. طرح نویسنده در این کتاب اینگونه است که بر اساس نوشته‌های املایی متأخر و معاصر علما در کتابها و رسائلشان و آنچه که مجامع لغوی در دوره‌ها و مجلاتشان بیان کرده‌اند، این مباحث را با عنایت به بعد تاریخی ظواهر هجایی و قواعد املایی تقریر کند.

از جمله مباحثی که در این کتاب بیان شده ابراز رسم الخط مصحف در کتابت عربی است که یکی از جوانب تغییر در حیات عرب است که توسط اسلام حادث شد و کتابت را از اغراض محدودش به افقی واسع کشاند که علاوه بر نصوص قرآنی و احادیث نبوی، شئون دولتی و ابداعیات علوم را که پس از اسلام برای این امت پدید آمد، شامل می‌شود.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.