الإبل

کتاب الإبل، اثر ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی (123-216ه) با تحقیق حاتم صالح ضامن دربارۀ شتر نگارش یافته که از نظر فواید و خصوصیات نقش بسزایی در زندگی اجتماعی عرب داشته و از طرفی حیوانی اسرارآمیز است. بی دلیل نیست که خدا در قرآن به آفرینش شتر سوگند یاد کرده و معجزۀ صالح پیامبر (ع) شتر و بچۀ او بود. بارداری و فرزندآوری، فراوانی و نایابی، نام‌ها در سنین مختلف، داروهایی که از شتر درست می‌شود، حرکت و راهپیمایی، رنگ‌ها، مقاومت در برابر تشنگی، نشانگذاری و گوش‌بری، صدا و آواز، و شتاب شتر از اهم عناوین مطالب این کتاب است.

الإبل
پدیدآوران	اصمعی، عبدالملک بن قریب (نویسنده) ضامن، حاتم صالح (محقق)
ناشر	دار البشائر
مکان نشر	سوريه - دمشق
سال نشر	1424ق. = 2003م.
چاپ	چاپ يکم
زبان	عربي
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏

انگیزه تالیف

شوربختانه مصنف؛ کتاب را بدون مقدمه ارائه کرده است. ازاین‌رو پی بردن به انگیزه نگارش دشوار می‌نماید. با مرور به فصول و ابواب کتاب می‌توان چنین برداشت کرد که هدف وی نگارش کتابی در زمینه شتر و جایگاه آن و شناخت فواید و خواص آن در زندگی اجتماعی عرب در آندوره بوده است.

ویژگی‌ها

محقق برای این اثر ویژگی‌هایی بیان کرده که به آنها اشاره می‌شود:

1. نخستین کتابی است که در موضوع شتر در دسترس است.
2. مهمترین کتاب در خصوص موضوع است زیرا کلیه دانشمندان پس از اصمعی از این کتاب الگوبرداری کرده و به آن استناد نموده‌اند. مانند ابوعبید قاسم بن سلام (متوفی224ه) در المصنف الغریب و ابوهلال عسکری (متوفی 395ه) در التلخیص فی معرفة أسماء الاشیاء.
3. برتری این نسخه تحقیق شده نسبت به نسخه قبلی که توسط خاورشناس هفنر بمدت صد سال چاپ شده بود.

.

منابع مقاله

1. مقدمه محقق کتاب حاضر.
2. اصمعی، ابوسعید عبدالملک بن قریب، کتاب الابل، حاتم صالح الضامن، دبی، دار البشائر، اول، 1424ه.