غريب الحديث في بحارالأنوار
غریب الحدیث فی بحار الانوار اثر حسین حسنی بیرجندی، کتابی است پیرامون غریب الحدیث در کتاب شریف «بحار الانوار» علامه مجلسی؛ منظور از«غریب الحدیث»(حدیث مشکل فهم) به آن دسته از احادیث معصومان(ع) گفته می‌شود که در آنها واژه‌هایی به کار رفتهاس ت که فهم آن برای خواننده یا شنونده سخت و مشکل می‌نماید. وجود چنین واژه‌هایی در متن احادیث نادر نه تنها باعث سخت شدن فهم آن است، بلکه فهم کل حدیث را نیز مشکل می‌سازد. چنین احادیثی در اغلب کتب حدیثی یافت می‌شود[۱].
| غريب الحديث في بحارالأنوار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | [[]] (نویسنده)
[[]] (محقق) [[]] (مترجم) |
| کد کنگره | |
مؤلف در این اثر با علم و آگاهیی که درباره غریب الحدیث دارد، آنها را در «بحار الانوار» جستجو کرده و به تنظیم الفبایی آنها پرداخته وتفسیرهای مرحوم مجلسی را آورده است. البته ویت نها به تفسیرهای علامه مجلسی قناعت نکرده و در جاهایی که از ایشان تفسیری نیافته، از منابع دیگر نظیر «النهایه» ابن اثیر، «شرح واژگان» صبحی الصالح و... بهره گرفته و به شرح و تفسیر حدیث یا واژه صعب الفهم اهتمام ورزیده است[۲].
از جمله ویژگی‌های کتاب، آن است که نویسنده به دنبال بررسی این امر بوده که صعب الفهم بودن غریب الحدیث، امر ذاتی کلمات و عبارات نیست، بلکه گذر زمان و نحوه رویکرد مردم و جوامع مختلف در چگونگی فهمیدن آنها تأثیر گذاشته است؛ چه بسا واژه‌ای در عصری به غایب قابل فهم بود ولی در اثر عدم استعمال قابلیت فهم را از دست داده است و اکنون جزو غرایب حدیث شمرده می‌شود و بسا که حدیث و واژه‌ای در زمانی غیرقابل فهم بود و اکنون جزو عبارات قابل فهم درآمده است[۳].
آنچه باعث اهمیت کتاب شده، آن است که این اثر، برای پژوهشگران حدیث بسیار کارگشا بوده و مشکلات زیادی را که پیرامون اینگونه احادیث و واژگان ممکن است طرح شود، برطرف می‌سازد و زمینه مناسبی برای فهم دقیق‌تر فراهم می‌کند[۴].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- بی‌نام، «غریب الحدیث فی بحار الانوار»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه دین، مرداد 1379- شماره 34، به آدرس: