تفسير القرآن الكريم (شحاته)

تفسیر القرآن الکریم تألیف عالم مصری عبدالله محمود شحاته (متوفی 1423ق/2002م)، از جمله تفاسیر مأثور معاصر است. کشف وحدت جامع حاکم بر سوره برای دستیابی به مقاصد سوره از جمله ویژگی‌های این تفسیر است. این تفسیر در سی جلد با پانوشت‌های کمال سعید فهمی منتشر شده است.

تفسير القرآن الكريم (شحاته)
پرونده:NUR.....J1.jpg
پدیدآوران	[[]] (نویسنده) [[]] (محقق) [[]] (مترجم)
کد کنگره	‏

در مقدمه کتاب، تاریخچه تفسیر قرآن کریم، از صدر اسلام به اختصار مطرح و کتب تفسیر به دو نوع اصلی مأثور و معقول تقسیم شده است. سپس در معرفی تفاسیر، تفسیر ابن جریر طبری را جامع بین منقول و معقول معرفی کرده و تفسیر شحاته را در شاخه تفاسیر مأثور یا منقول جای داده است.‏

نویسنده به شیوه رایج تفاسیر، در ابتدای سوره، مکی یا مدنی بودن آن و تعداد آیه و سبب سوره را ذکر می‌کند. سپس در رابطه با هر آیه، مفردات و واژگان آیه و تفسیر آیه را با توجه به دیدگاه دیگر مفسران و شأن نزول آیه مورد بحث قرار می‌دهد. ذکر اهداف و موضوع مباحث سوره از جمله ویژگی‌های تفسیر شحاته است. دکتر عبد الله محمود شحاته وحدت موضوعی‌ سوره‌های قرآن را چنین تبیین و تفسیر‌ می‌کند: «وحدت موضوعی سوره‌های‌ قرآن‌ کریم به این مـعنا اسـت که باید پیام سوره‌ها را اساس فهم آیات آن سوره‌ تلقی کرد؛ و لذا لازم است موضوع سوره به عنوان محور و مدار فهم آیاتی مد نظر باشد‌ که آن آیات در حول همان‌ موضوع نازل شده اسـت». بـنابراین می‌توان نـتیجه گرفت از نظر شحاته‌ وحدت موضوعی سوره یعنی کشف وحدت جامع و حاکم‌ بر هر سوره است کـه‌ مفسر‌ در پرتو آن می‌تواند به مقاصد و محتوای سوره دست یابد؛‏ به عنوان مثال محور سوره حجر را ابراز سرنوشت هولناکی دانسته است که در انتظار کفار دروغگوست.‏

استخراج احادیث و حواشی و پاورقی‌های کتاب به قلم کمال سعید فهمی است که یکجا در انتهای هر جلد ذکر شده است.‏

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. خامه‌گر، محمد، «تفسیر ساختاری سوره های قرآن روشی نوین در تفسیر و فهم آیات الهی»، گلستان قرآن، اسفند 1379، شماره 55، ص 21 تا 26؛ به آدرس اینترنتی:

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/56825