الروضة في القراءات الإحدی عشرة
الروضة في القراءات الإحدی عشرة، اثر ابوالحسن بن محمد بن ابراهیم بغدادی مالکی (متوفی 438ق)، کتابی است پیرامون قرائات یازده‌گاه.
| الروضة في القراءات الإحدي عشرة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بغدادی، حسن بن محمد (نویسنده) مصطفی عدنان سلمان (محقق) |
| ناشر | دارالعلوم و الحکم، مکتبة العلوم و الحکم |
| مکان نشر | سوریه - دمشق، عربستان - مدینه منوره |
| سال نشر | 1424ق. = 2004م. |
| چاپ | یکم |
| موضوع | قرآن - قرائت - اختلاف، قاريان |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /ب7ر9 / 75/35 BP |
در مقدمه کتاب، به‌منظور بیان اهمیت آن، به این نکته اشاره شده است که این اثر، کتاب ارزشمندی است که در آن، به جمع‌آوری یازده قرائت پرداخته شده و مطالب علمی مطرح شده پیرامون این یازده قرائت را در کمتر کتابی به این شکل می‌توان یافت[۱].
تردیدی در انتساب این کتاب به مالکی وجود ندارد و مورخین و سیره‌نویسانی که این کتاب را از جمله آثار او دانسته‌اند، در تسمیه آن، دچار اختلاف شده‌اند؛ به‌گونه‌ای که اشبیلی، سیوطی و ذهبی در «معرفة القراء» آن را «الروضة في القراءات» نامیده‌اند و ابن عماد حنبلی و ذهبی در «العبر»، تحت عنوان «الروضة في القراءات العشر» از آن یاد کرده‌اند. ابن تغری اتابکی نیز به ذکر «الروضة» اکتفاء کرده است. حاجی خلیفه نیز تحت عنوان «الروضة في القراءات السبع» از آن یاد کرده است[۲].
یکی از اموری که باعث اهمیت کتاب شده، آن است که منبع و مصدر اصلی نویسنده در تدوین و تألیف مطالب، روایت وی از مشایخ خود می‌باشد؛ به گونه‌ای که خود نیز در مقدمه، به این نکته اشاره نموده و گفته است که در این کتاب، به جمع‌آوری قرائات مشهور در مدینه، بغداد، نهران، تکریت و کوفه پرداخته است[۳].
از جمله ویژگی‌های کتاب آن است که اعتماد نویسنده بر مشافهه در نقل از شیوخ خویش، باعث نشده است تا کتاب او، از ذکر نام کتب و تألیفاتی که در نگارش کتاب از آنها استفاده کرده، خالی باشد. از جمله این منابع، می‌توان به کتاب «البیان» ابوطاهر بن ابی هشام و برخی از نوشته‌های ابن فحام، اشاره نمود[۴].
از دیگر ویژگی‌های کتاب، آن است که مؤلف در توجیه برخی از ابواب اصول، به اقوال بزرگانی همچون سیبویه، مانند قول وی در بیان جواز جمع بین همزتین، احتجاج نموده است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.