همایون کرمانی، محمد
محمد تجربه‌کار کرمانی (1290-1358ش)، متخلص و مشهور به «همایون کرمانی»، ادیب و شاعر کرمانی
| نام | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | میرزا علی‌اکبر |
| متولد | شانزدهم مرداد ماه 1290ش |
| محل تولد | کرمان |
| رحلت | 5 اردیبهشت سال ۱۳۵۸ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | دیوان همایون کرمانی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE17635AUTHORCODE |
ولادت
او فرزند میرزا علی‌اکبر معروف به میرزا بزرگ، روز شانزدهم مرداد ماه 1290ش مطابق با شانزدهم جمادی‌الاول 1329ق در محله‌ی گلبازخان، از محله‌های کهن و سادات نشین کرمان دیده به دنیا گشود.[۱]
پدر او مرحوم میرزا علی اکبر معروف به (میرزا بزرگ) بود که مردی مومن ومتدین و به حرفه پیله‌وری، بین کرمان و مشیز [بردسیر] اشتغال داشت و از آنجا که پس از تولد محمد تجربه‌کار، در کارش رونقی پیدا کرد، همواره می‌گفت: قدم محمد میمون و مبارک و همایون بود و به همین جهت مرحوم محمد تجربه کار، واژه «همایون» را برای تخلص خود برگزید.[۲]
تحصیلات
محمد تجربه‌کار (همایون کرمانی) پس از پایان تحصیلات مقدماتی به شغل نقاشی فرش روی آورد و از آنجا که دارای ذوق ادبی و عرفانی بود، از سن ۱۴ سالگی به سرودن شعر مبادرت کرد و اشعار او در روزنامه بیداری چاپ می‌شد، وی در سال ۱۳۰۸ش در سن ۱۸ سالگی ازدواج نمود و حاصل این ازدواج ۹ فرزند بود. او در دوران فراغت از کار نقاشی، به آموختن مقدمات عربی پرداخت و از آنجا که صنعت نقاشی فرش کساد شد، ناچار در سال ۱۳۱۴ به دعوت شادروان (بینش آق اولی) اولین پیشکار دارایی وقت کرمان که خود ادیب و شاعر و عضو انجمن ادبی خواجو بود، در اداره دارایی کرمان استخدام شد.[۳]
همایون کرمانی در سال 1308ش - که 18 ساله بود- زن گرفت. حاصل این پیوند، 9 فرزند بود. دو دختر و هفت پسر.
محمد همایون تجربه کار در سال ۱۳۱۶ از آثار خود کتابی به نام «منتخبات همایون» و در سال‌های بعد کتاب «گلزار همایون» را به چاپ رسانید. همایون کرمانی به خاندان عصمت و طهارت به ویژه حضرت علی(ع) و حضرت امام حسین (ع) ارادتی خاص داشت و در ثنا و رثای آنان اشعار زیادی سروده است. او نماز را با اخلاص می‌خواند و تلاوت آیاتی چند از قرآن مجید، از جمله برنامه‌های روزانه وی بود. او روز خود را باتوجه به مضمون این سروده خویش آغاز می‌کرد:
| صبحدم گفتم چو بسم الله الرحمن الرحیم | سینه‌ام روشن شد از حمد خداوند کریم[۴] |
وی خیلی ساده زندگی می‌کرد و در تمام ابعاد زندگی متعادلی داشت.
وفات
همایون کرمانی در سن ۶۸ سالگی در 5 اردیبهشت سال ۱۳۵۸ش. بر اثر سکته قلبی درگذشت و در گورستان کهنه‌ی شهر، معروف به «سید حسین» در حوالی غرب آرامگاه شاعر و عارف مشهور فؤاد کرمانی (1227-1317ش)، به خاک سپرده شد. بر سنگ قبر محمد تجربه‌کار (همایون) اشعاری از سروده‌های او که با این شعر آغاز می‌شود، نقر شده است:
| گر در نظر آن گل بی خار بمیرم | به ز آنکه به زاری زیم و زار بمیرم[۵] |
آثار
دیوان همایون کرمانی
پانويس
منابع مقاله
- همایون کرمانی، محمد، دیوان همایون کرمانی، تصحیح :احمد اسداللهی، مرکز کرمان‌شناسی، چاپ اول، 1376
- وبگاه بنیاد ایران‌شناسی، مردم‌شناسی