دیوان فروغی بسطامی


دیوان فروغی بسطامی، مشتمل بر غزلیات میرزا عباس فروغی بسطامی (متوفی 1213ق) است. این اثر با مقدمه و شرح سعید نفیسی و حواشی وتعلیقات م. درویش منتشر شده است.

دیوان کامل فروغی بسطامی
دیوان فروغی بسطامی
پدیدآورانفروغی، عباس بن موسی (نویسنده)

نفیسی، سعید (مقدمه نویس)

درویش، م. (محشی)
ناشرجاويدان
مکان نشرايران - تهران
سال نشر1342ش.
چاپاول
موضوعشعر فارسي - قرن 13ق.
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏‎‏/‎‏د‎‏9 / 7275 ‏‎‏PIR‎‏

تردیدی نیست که بیشتر اشعار فروغی آهنگ عاشقانه غزلیات سعدی را دارد و در آن میان چند غزل هست که روش خاص حافظ در آنها آشکارترست و می‌توان آنها را با غزلیات عارفانه شاعران عارف‌مشرب ایران برابر دانست و این قهراً نماینده جذبه و تحولی است که در وی روی داده است. بهترین نماینده این اشعار عارفانه وی یکی غزل بلندی است با این مطلع:

مردان خدا پرده پندار دریدند

یعنی همه جا غیر خدا هیچ ندیدند[۱]

از مطالعه غزلیات فروغی نکته‌ای که رضاقلی خان هدایت در «مجمع الفصحاء» گفته است که وی درویش‌مشرب و از مریدان میرزا امین شیرازی از مشایخ طریقه چشتی بوده است، ثابت می‌شود[۲]

برخی از غزلیاتی که در دیوان او چاپ شده، مطلع ندارد و معلوم نیست که مطلع آنها را وی خود ترک کرده یا اسدالله‌میرزا قاجار آنها را حذف کرده است. [۳]

اساس کار فروغی بسطامی گاه بر تقلید استوار است، اما اهمیت کار او به دلیل یادآوری اسلوب شاعران سرآمد گذشته و نیز رهانیدن شعر از بند مضمون‌پردازی‌های سبک هندی، کاری ارزشمند و درخور توجه است.[۴]

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه، صفحه هفده
  2. ر.ک: همان
  3. ر.ک: همان، صفحه هیجده
  4. ر.ک: کیاهی، معصومه، ص56

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب.
  2. کیاهی، معصومه، «تجلّی عرفان در غزلیات فروغی بسطامی»، عرفانیات در ادب فارسی، زمستان 1395، شماره 29، ص 54 تا 73؛ به آدرس اینترنتی:

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1234556

وابسته‌ها