دروس في علم الدراية
دروس في علم الدراية، برگردان عربی کتاب «علم الحدیث: پژوهشی در مصطلح الحدیث یا علم الدرایه»، سید رضا مؤدب (متولد 1341ش) است. تعریب کتاب توسط قاسم البیضانی انجام گرفته است.
| دروس في علم الدراية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مؤدب، سید رضا (نویسنده) بیضانی، قاسم (مترجم) |
| ناشر | مرکز المصطفي (ص) العالمي للترجمة و النشر |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | 1435ق. = 1393ش. |
| چاپ | چاپ سوم |
| شابک | 978-964-7741-95-8 |
| موضوع | حديث - علم الدرايه |
| زبان | عربي |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م8 ع70 / 1097 BP |
ساختار
کتاب پس از مقدمه مركز المصطفی العالمي، در 15 درس تنظیم شده و در پایان هر درس سؤالاتی از کتاب و خارج از کتاب طرح شده است. برای پاسخ به سؤالات خارج از کتاب، منابعی در ذیلش معرفی شده است.
گزارش محتوا
در درس اول کتاب با عنوان «تمهید»، مباحثی از قبیل ضرورت بحث از علم حدیث، تعریف، موضوع، فایده و تاریخچه علم درایه و اقسام اصطلاحات حدیث توضیح داده شده است[۱].
در درس دوم، اقسام حدیث (قدسی و غیر قدسی)، سنت، خبر، اثر و نیز متن و سند حدیث، مورد تعریف و توضیح قرار گرفته است[۲].
در درس‌های بعدی، تقسیم حدیث از حیث تعداد راویان مورد بررسی قرار گرفته و سپس اقسام خبر واحد از حیث حالات روات و از حیث اوصاف مصطلحات مشترک و مختص بیان گردیده و در سه درس پایانی اصطلاحات مورد استفاده در علم حدیث (اصطلاحات خارجی) و شروط قبول روایت مورد مطالعه قرار گرفته است.
نویسنده، اصطلاحات حدیثی را به دو قسم داخلی و خارجی تقسیم نموده است. اصطلاحات داخلی متعلق به سند و متن حدیث می‌شود و اصطلاحات خارجی مربوط به القاب و کنیه محدثین و معصومین(ع)، طرق تحمل حدیث[۳].
به‌عنوان مثال، ابواسحاق بر امام صادق(ع) اطلاق می‌شود و «الفقيه» لقب سه امام صادق(ع)، امام عسکری(ع) و امام زمان(عج) می‌باشد. «العالم» نیز بر امام صادق(ع) اطلاق می‌گردد. القاب «النقي»، «الماضي»، «صاحب العسكر» و «رجل» بر امام عسکری(ع) و القاب «الصاحب»، «صاحب الدار»، «صاحب الناحية»، «الغائب»، «العليل»، «الغريب» بر امام زمان اطلاق می‌شود. و عبارت «أحدهما» نیز در مورد امام باقر(ع) و امام صادق(ع) استعمال شده است[۴].
در غیر معصومین، منظور از محمدون ثلاث، صاحبان کتب اربعه شیعه هستند؛ یعنی محمد بن یعقوب کلینی صاحب «کافی»، محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی صاحب «من‌لايحضره‌الفقيه»، محمد بن حسن طوسی صاحب «تهذیب» و «استبصار»[۵] و مقصود از «محمدون الثلاث الأواخر یا الأخر»، محمدمحسن فیض کاشانی، محمد بن حسن حر عاملی، محمدباقر مجلسی می‌باشد[۶].
وضعیت کتاب
آدرس آیات، روایات و منابع مورد استفاده نویسنده در پاورقی‌ها آمده است.
فهرست محتویات در ابتدا و فهرست مصادر در انتهای کتاب ذکر گردیده است.
پانویس
منابع مقاله
متن کتاب.