إعجاز القرآن و البلاغة النبوية
إعجاز القرآن و البلاغة النبوية تألیف مصطفى صادق الرافعى نویسنده کتاب یکى از بزرگترين ادبا و انديشمندان معاصر است كه اهل كشور مصر مى‌باشد.وى دربارۀ اعجاز قرآن مطالب فراوانى را به رشتۀ تحرير در آورده كه مهمترين آن کتاب اعجاز القرآن مى‌باشد.
| اعجاز القرآن و البلاغه النبویه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رافعی، مصطفی صادق (نویسنده) |
| ناشر | دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علي بيضون |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1421 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | قرآن - اعجاز
قرآن - مسایل ادبی قرآن - مسایل لغوی محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - سخنوری |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 86 /ر2الف6 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
همانگونه كه از نام کتاب پيداست، مطالب کتاب در دو بخش نوشته شده كه بخش اول مربوط به اعجاز قرآن است[۱].مؤلف در این بخش ثابت مى‌كنند قرآن از همه نظر معجزه است و این اعجاز مطلق و بلا استثناء است، حتى از نظر بيان مسائل تاريخى و توضيح سرگذشت اقوام و پيامبران قبلى
بخش دوم آن مربوط به بلاغت و فصاحت پيامبر(ص) است كه در آن پيرامون: اوصاف حضرت، نحوۀ تكلم و سخن گفتن ايشان، دورى از شعر و شاعرى و تاثير سخنان آن حضرت در میان مردم، بحث و گفت و گو نموده است[۲].
به لحاظ اهمیت کتاب كسانى همچون:سعد زغلول و رشيد رضا، مقدمه‌اى بر این کتاب نوشته‌اند.
ساختار
کتاب داراى یک مقدمه[۳] و یک خاتمه[۴] است كه مقدمه شامل پنج فصل و خاتمه شامل دو فصل مى‌باشد كه
فهرست موضوع مطالب آن به قرار زير است:
فصل اول:شامل:
تاريخ قرآن،جمع و تدوین قرآن[۵]- قرائت و طرق اداء[۶]، القرّاء-وجوه القرّاء[۷]-لغة القرآن[۸]، الاحرف السبعة[۹]-مفردات قرآن[۱۰]، تاثير القرآن في اللغة[۱۱]-آداب القرآن[۱۲]، القرآن و العلوم-سرائر القرآن-تفسير آيه و اعجاز القرآن.
فصل دوم: في معانى الاعجاز شامل:
الاقوال في الاعجاز-المؤلفات في الاعجاز-حقيقة الاعجاز-اسلوب القرآن، نظم القرآن-الحروف و اصواتها-الكلمات و حروفها و الجمل و كلماتها.
فصل سوم:البلاغة في القرآن.
فصل چهارم:الطريقة النفسيه في الطريقة اللسانية
فصل پنجم:احكام السياسة الحنطقيه على طريقه البلاغة
خاتمه
فصل اول:البلاغة النبویه شامل:
فصاحته(ص)، صفته(ص)-احكام منطقه(ص)، نفى الشعر عنه(ص)، تاثيره في اللغة(ص)، و نسق البلاغة النبویه.
فصل دوم:الخلوص و القصد و الاستيفاء
ویژگى‌ها
- در فصل دوم(معانى اعجاز)پيرامون تحدى قرآن بحث نموده و معتقد است كه تحدى یکى از امور متعارف در بين عربها بوده، و قرآن هم كه تحدى نموده است بر اساس همین روش بوده است.
- در همین فصل دربارۀ حروف زائد از ديدگاه نحویون سخن گفته و توضيح مى‌دهد كه وجود این حروف در جملات و آيات قرآنى جهت افزايش بلاغت و فصاحت است كه اگر آنها را حذف كنيم فصاحت آيه از بين مى‌رود و اگر بخواهيم زائده بگيريم یک نوع نقص در شأن قرآن كريم است-بنابراین تمام جملات و كلمات و حروف قرآن داراى فصاحت و بلاغت و اعجاز مى‌باشند.
- در فصل ششم:البلاغة النبویه:بلاغت و فصاحت سخن پيامبر(ص) را مورد بحث قرار داده و مى‌گوید:سخن پيامبر(ص) از آن جهت كه به وحى متصل است داراى فصاحت و بلاغتى مى‌باشد كه در كلام ديگران يافت نمى‌شود به گونه‌اى كه در فرمايشات آن حضرت كلمه‌اى اضافه نمى‌توان پيدا نمود.از طرف ديگر، حضرت، هر گروه و قومى را با لحن و روش آنها سخن گفته، مثل اينكه از فصيح‌ترين آن مردمان است.
- در همین فصل-دوران زندگى پيامبر(ص) را تشريح نمود.و بيان مى‌كند كه حضرت در هر قبيله‌اى كه زندگى مى‌نمود، آن قبيله از فصيح‌ترين زبانها برخوردار بودند.
- در بحث مربوط به قرآن و علوم:معتقد است كه آنچه علوم پيشرفت داشته است در پرتوۀ قرآن بوده است.
نسخه شناسى
کتاب یک جلد، متن آن عربى و داراى 238 صفحه است كه مشخصات آن به قرار زير است:
- كاغذ:اعلا
- چاپ:كامپيوترى
- جلد: گالينگور
- نوبت چاپ:سوم
- تاريخ انتشار:سال 1421 هجرى قمرى
- ناشر:دار الكتب العلمیه-بيروت-لبنان
- داراى سه مقدمه:مقدمه چاپ اول، دوم و سوم
- داراى مقدمه‌اى از:سعد باشا زغلول پيرامون ارزش و اهمیت کتاب
- داراى مقدمه‌اى از دكتر يعقوب صروف پيرامون ارزش و اهمیت کتاب
- شرح مختصرى از زندگى نامه مؤلف
- نام کتاب:اعجاز القرآن و البلاغة النبویه
- نام مؤلف:مصطفى صادق رافعى
تذكر:
اين کتاب تحت عنوان اعجاز قرآن و بلاغت محمد(ص) توسط عبدالحسين ابن‌الدين به فارسی ترجمه و در سال 1360 به چاپ رسيده است.