أصول‌الدين

أصول‌الدين، اثر شيخ محمدحسن آل ياسين، از كتب كلامى است كه به زبان عربى مى‌باشد و به مباحث توحيد، جبر و اختيار، نبوت، امامت و معاد پرداخته است.

أصول‌الدين
پدیدآوران	آل‌یاسین، محمدحسن (نویسنده)
ناشر	مؤسسه قائم آل محمد(عج)
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1413 ق
چاپ	1
موضوع	شیعه - اصول دین
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏211‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏79‎‏ ‎‏الف‎‏6
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، أصول‌الدين (ابهام زدایی) را ببینید.

مفصل‌ترين فصل این کتاب كه حدود نصف مطالب کتاب را تشكيل مى‌دهد، در رابطه با مسأله امامت و موضوع مهدویت است. مؤلف با تشویق آیت‌الله خوئى، به تتبع و تحقيق در علم كلام پرداخت و در خلق رسائلى ارزشمند تلاش نمود كه اصول‌الدين از آن جمله است.

ساختار

کتاب با مقدمه‌ای از سید مرتضی حکمی آغاز شده و سپس متن کتاب در پنج فصل نوشته شده است.

گزارش محتوا

کتاب از پنج فصل تشكيل شده كه عبارتند از:

1. الله جل جلاله بين الفطرة و الدليل: در این قسمت با طرح مباحث مختلف به بيان، اثبات و شرح مسأله توحيد پرداخته شده است. ضرورت وجود خالق ازلى، عجائب خلقت و آفرينش، چگونگى آغاز حيات بر روى زمین و استدلال به آيات مربوط به این مقوله؛ از جمله مباحثى است كه در این فصل مورد بحث و بررسى قرار گرفته‌اند.
2. العدل الالهى بين الجبر و الاختيار: در این قسمت ابتدا در بخشى به نام «الله عدل»، به آياتى كه خاصه به موضوع عدل پرداخته‌اند و از ظلم، نهى كرده‌اند، اشاره شده است. در بخش دوم، «الجبر و الاختيار»؛ تفاوت بين فعل اضطرارى و اختيارى، صراحت قرآن كريم در امر اختيار، عقوبت الهى نسبت به معصيت كننده دليل وجود اختيار و قبح ظلم عناوین مباحث مطرح شده هستند. بخش سوم، «القضاء و القدر» نيز مباحثى است، پيرامون هدايت، ظلالت و مواردى از این قبيل مى‌باشد.
3. النبوة: معناى عام نبوت، محمد(ص) خاتم پيامبران، تعدد زوجات پيامبر اكرم(ص) و عصمت ايشان مباحث فصل سوم مى‌باشند.
4. الامامة: این فصل كه مفصل‌ترين فصل کتاب است و تقريباً نصف کتاب را تشكيل داده است به شرح و بسط مسأله مهم امامت پرداخته است. در ابتداى فصل معناى عام امامت و در ادامه نصوصى نظير حديث الدار، حديث المنزله و حديث الغدير مورد بحث و بررسى قرار گرفته‌اند. سپس در بخش جداگانه‌اى با عنوان ائمه(ع) در رابطه با ساحت شريف امام اول تا امام دوازدهم مطالبى از جمله نام، لقب، كنيه و شرح حال مختصرى از آنها نقل شده است. در نهایت هم در بحث مفصلى پيرامون مهدویت، به موضوعات زير پرداخته است: تفكر مهدویت، این كه امام زمان(عج) كيست، امكان غيبت و دلائل آن و... بحث شده است.
5. المعاد: در این فصل ابتدا با بيان مباحثى نظير اوامر و نواهى پروردگار، الزامى يا ارشادى بودن این اوامر و نواهى، عواقب مخالفت با آنها، وعد و وعيد و... حتمیت و قطعيت معاد مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. در نهایت نيز امكان وقوع معاد و دلائل مربوط به آن شرح داده شده‌اند.

اين نكته نيز قابل توجه است كه هر فصل با مقدمه‌اى مربوط به مباحث همان فصل آغاز شده است كه دورنمايى از مباحث در ابتدا مطرح مى‌شوند.

نسخه شناسى

کتاب توسط مؤسسه آل ياسين در سال 1413ق در یک جلد و 491 صفحه در قم برای اولین بار منتشر شد و در همین سال نيز مؤسسه قائم آل محمد(عج) نيز به انتشار این اثر همت گماشت و در سال 1383ش این اثر توسط اقبال حيدر حيدرى به زبان فارسی ترجمه و توسط مؤسسه امام على(ع) در 379 صفحه منتشر شد.

در پایان کتاب فهرست مراجع و مطالب ذكر شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب