بحرانی، عبدالله بن نورالله
عبدالله بن نورالله بحرانی (متوفی 1148ق)، محدث، متکلم امامیه، از شاگردان علامه مجلسی (متوفی 1110ق)، از نویسندگان بحارالانوار و مؤلف کتاب عوالم العلوم.
| نام | بحرانی، عبدالله بن نورالله |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | نورالدین بحرانى |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 1148ق |
| اساتید | علامه مجلسی |
| برخی آثار | عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآيات و الأخبار و الأقوال |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01396AUTHORCODE |
اساتید
ملا عبدالله بحرانى یکى از این نام‌آوران عصر صفویه به شمار می‌رود. او فرزند نورالدین بحرانى بود و در عصر زرین فرهنگ ایران، راهى این کشور شد و در دارالسلطنه اصفهان به کسب علم و دانش پرداخت و در آن سامان از استادان به نام و فرهیخته حوزه بهره جست. او بیشترین سود علمى را از محفل پربار دانش علامه محمدباقر مجلسى (متوفى ۱۱۱۰ق) کسب کرد و به‌عنوان شاگرد علامه شناخته شد.
همکاری با علامه مجلسی در تألیف بحارالانوار
بحرانى را از محدثان و متکلمان امامیه دانسته‌اند. خوانسارى او را «شیخ محدث ماهر، متتبع جلیل، متبحر نبیل» می‌نامد، گواه این مدعا آن است که بحرانى با بهره جستن نیک از فضاى فرهنگى و اجتماعى مساعد عصر صفوى، نخست در تدوین بحارالانوار، یار و همکار علامه مجلسى شد و آنگاه خود به تدوین دائرة‌المعارف بزرگى به نام عوالم العلوم پرداخت. آنچه در این نوشتار از نظر می‌گذرد تلاش ناچیزى در معرفى شخصیت بزرگ حدیثى شیعه «ملا عبدالله بحرانى» است. مع‌الأسف متون تراجم و شرح‌حال‌نویسی دو – سه قرن اخیر از ترسیم حیات وى غافل مانده‌اند.
بحرانى بهره علمى خود را وام‌دار استاد خود علامه محمدباقر مجلسى (۱۱۱۰ – ۱۰۳۷ق) بود، حوزه درسى علامه مجلسى، بسیار گسترده و عظیم بود، به‌گونه‌ای که تعداد شاگردان او را از هزار نفر بیشتر دانسته‌اند. بحرانى از استاد خود مجلسى اجازه روایت گرفت. او در مقدمه جلد اول کتاب عوالم اذعان می‌دارد که «بیست سال نزد محمدباقر مجلسى شاگردى کرده و از او اجازه روایتى دارد که مجلسى او را فرزند عزیز خود خوانده است.» بحرانى در تدوین کتاب بزرگ و گرانسنگ «بحارالانوار» یار و کمک‌کار علامه بود، این دایرة‌المعارف که به جهان اسلام ارائه شد از آغاز تاریخ تشیع تا عصر وى، بی‌نظیر و استثنایى بود. مجلسى با بهره‌گیری از ۳۶۵ کتاب که با در نظر گرفتن چاپ جدید یک‌صد و ده‌جلدی آن، در ۲۳۲۷ باب و بالغ بر حدود چهل هزار صفحه، به تهیه و تنظیم بحارالانوار پرداخت. مدت‌زمان تدوین این اثر را از سال ۱۰۷۰ تا ۱۱۰۵ق و با همکارى گروهى از شاگردانش چون مولا عبدالله بحرانى، مولا عبدالله افندى، مولا ذوالفقارى، سید نعمت‌الله جزایرى، میر محمد صالح خاتون‌آبادی و آمنه خاتون (خواهر مجلسى) دانسته‌اند.
میرزا محمدباقر خوانسارى در وصف این مقطع از زندگانى بحرانى می‌نویسد: «او از شاگردان صاحب بحار می‌باشد و داراى اجازه روایت از استادش مجلسى و از جمله کسانى است که در تألیف کتاب بحارالانوار به استادش کمک کرد، مانند سید محدث سید نعمت‌الله جزائرى و دیگر علما».
آثار
مشهورترین تألیف علامه ملاعبداللَّه بحرانى، کتاب «عوالم العلوم و المعارف» موسوم به «جامع العلوم و المعارف و الاحوال من الایات و الاخبار و الاقوال» است، این اثر گرانسنگ هم چون بحارالانوار، از شاه‌کارهاى آثار شیعه بوده، حجمى بیشتر از بحارالانوار دارد.
کتاب عوالم شامل موضوعاتى در توحید و نبوت، احوال مرگ، برزخ، احوال عالم، خلق، سماوات و ارض، سایر اصول عقاید، شرح احوال پیامبران، پیامبر گرامى اسلام و ائمه اطهار(ع) با استدلالات فراوان درباره صحت اعتقادات امامیه و روایات فراوان فقهى است[۱].
پانویس
- ↑ پورامینی، محمدباقر، وب‌سایت فرهیختگان تمدن شیعه
منابع مقاله
پورامینی، محمدباقر، «حدیث تلاش»، وب‌سایت فرهیختگان تمدن شیعه