شبستری، محمود
سعدالدين محمود بن امين‌الدّين عبدالكريم بن يحيى شبسترى تبريزى (687-720ق)، از عرفا و شعراى نامى آذربایجان در قرن هشتم هجرى قمرى است. مهمترین اثر او گلشن راز نام دارد.
| نام | شبستری، محمود بن عبدالکریم |
|---|---|
| نامهای دیگر | شبستری، س‍ع‍دال‍دی‍ن محمود بن عبدالکریم
شبستری، نجمالدین محمود بن عبدالکریم شیخ محمود شبستری محمود شبستری |
| نام پدر | عبدالکریم |
| متولد | 687ق |
| محل تولد | شبستر |
| رحلت | 720 ق |
| اساتید | بهاءالدين يعقوب تبريزى |
| برخی آثار | حق الیقین |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00789AUTHORCODE |
ولادت
او در سال 687ق در ايام سلطنت كيخاتون در قصبه‌ى شبستر واقع در هشت فرسخى تبريز متولّد شد و در عهد سلطان خدابنده و ابوسعيد بهادرخان در شهر تبريز مرجع علماء و فضلا بود.
تحصیلات
شبسترى پس از كسب دانش در تبريز به سفرهاى درازى كه در مصر، شام، حجاز داشته به خدمت مشايخ بزرگ رسيده و از آنان كسب فيض كرده است. او در تصوّف مريد و شاگرد شيخ بهاءالدين يعقوب تبريزى است. وى چندى در کرمان رحل اقامت افكند و در آن جا تأهّل اختيار نمود و اولاد و احفادى از او به وجود آمده است كه جمعى از ايشان اهل قلم و كمال بوده و به خواجگان شهرت يافته‌اند. شبسترى پسرى به نام عبدالله داشته كه جوانى فاضل و كامل و ماهر در علوم مختلف به خصوص رياضى بوده است.
وى از جانب سمرقند به دربار روم رفته و سلطان سليم او را بسيار تعظيم كرده است. شيخ عبدالله مثنوى بنام شمع و پروانه به نام سلطان سليم سروده و نيز رساله‌اى به زبان فارسى در قواعد معمّا به نام سلطان مذكور نوشته است.
وفات
شبسترى سرانجام به تبريز بازگشته و در سال 720ق در 33 سالگى وفات نموده و در شبستر وسط باغچه‌ى گلشن در جوار مزار استادش بهاءالدين يعقوب تبريزى مدفون شده است.
آثار شبسترى
از شيخ محمود شبسترى چند اثر به نظم و نثر باقى مانده كه مهمّترين آن‌ها گلشن‌راز است. اثر منظوم ديگر شيخ «سعادت نامه» است در سه هزار بيت كه در هشت باب و هر باب مشتمل بر فصول و حكايات و تمثيلاتست. از جمله‌ى آثار منثور او يكى رساله «حق اليقين فى معرفة ربّ العالمين» و ديگرى «مرآت المحققين» است.
وابسته‌ها
حق الیقین فی معرفة رب العالمین (رساله حق الیقین)
گلشن راز، تصحیح و مقدمه (کاظم محمّدی)
مفاتيح الإعجاز في شرح گلشن راز
نسایم گلشن (شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری)
راز دل؛ شرحی بر منظومه «گلشن راز»، سروده نجمالدین شیخ محمود شبستری
گلشن راز «متن و شرح» براساس قدیمترین و مهمترین شروح گلشن راز (دزفولیان)