ارغنون آسمانی
ارغنون آسمانى نوشته دكتر عبدالوهاب شاهرودى اثرى است به زبان فارسی كه به عرضۀ برخى از جنبه‌هاى زيبايى‌شناسى قرآن و انعكاس آن در عرفان و بالعكس پرداخته است.
| ارغنون آسمانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شاهرودی، عبدالوهاب (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی |
| ناشر | کتاب مبين |
| مکان نشر | رشت - ایران |
| سال نشر | 1383 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-7556-28-4 |
| موضوع | تفاسیر عرفانی - تاریخ و نقد
تفسیر سرگذشت‌نامه و کتاب‌شناسی عارفان کتاب‌شناسی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 100 /ش2الف4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اين اثر منعكس‌كنندۀ مفهوم تفسير، عرفان و سير تاريخ و تحول آنها و بررسى یکى از روش‌هاى بزرگ تفسيرى قرآن كريم است.نویسنده در این کتاب ابتدا به تعريف تفسير پرداخته و با تمثيل‌هاى گوناگون از مثنوى مولوى، معناى عرفانى تفسير، از مفهوم ظاهرى-و رايج تاريخى-آن را بازشناسانده است.
در ادامه تاريخ تفسير از عصر پيامبر اكرم(صلى‌اللّه‌عليه‌وآله‌و‌سلم) تا صحابه و تابعين به بحث كشيده شده است.پديدآيى رأى در تفسير و علل آن، جريانهاى بزرگ در تفسيرگزارى مسلمین و يادكرد نمونه‌هاى عمده در هر روش و..از جمله مباحثى است كه در این کتاب بدان پرداخته مى‌شود.در جايى ديگر از کتاب،ضمن تعريف عرفان و بيان اصول عملى و نظرى آن، موضوعاتى همچون عرفان و قرآن، عرفان و انسان، عرفان و جهان، عرفان و زبان، عرفان و تمثيل و عرفان و تأویل و... عرضه گرديده است كه هركدام پژوهشى بزرگ و مستقل را دربرمى‌گيرند و يادكرد آنها بدان جهت است كه تا ديدگاه عارفان در این موضوعات-كه از اساسى‌ترين مباحث در زمینۀ عرفان و قرآن به شمار مى‌روند-روشن نشود فهم تفاسير عرفانى، به طور كامل، امكان‌پذير نيست زيرا ديدگاه عارفان و قرائت آنان در این زمینه‌ها، همه و همه دربرداشت و فهم آنان از کتاب پروردگار رخ مى‌نمايد.نویسنده در فرازى ديگر از کتاب،ضمن يادكرد ريشه‌ها و زمینه‌ها در تفاسير عرفانى، به عرضه آنها پرداخته و آن‌گاه-برای نمونه-تنها پنج تفسير نامدار عرفانى را به‌گونه‌اى مشروح معرفى مى‌كند.در ادامه هم به عرضه و بررسى مختصر تفاسير عرفانى، در پویۀ تاريخ ایران اسلامى و براساس تقدم تاريخى از قرن دوم تا چهاردهم هجرى و يادكرد برگه‌هایى از آنها پرداخته شده است.
ساختار و گزارش محتوا
کتاب داراى دو مقدمه و هشت فصل عمده است كه هر فصل نيز داراى بخشهایى است.در پایان هم کتابشناسى برخى منابع عمده در موضوع موردنظر آمده است.مقدمه اول به:سخنى در آغاز، موضوع و محتوا، پوزش از كاستى‌ها و ياد و سپاس مى‌پردازد.
فصل اول: «تعريف تفسير» بخشهایى چون:جايگاه تفسير، واژۀ تفسير، نگاهى نو به مفهوم تفسير، قرآن، جهان و انسان، تفسير و تسفير، حقيقت تفسير در تمثيل، تفسير، سفرى باطنى و تفاسير ظاهرى در تمثيل را دربرمى‌گيرد.
فصل دوم: «تاريخ تفسير» شامل بخشهایى چون:پيامبر اكرم(ص) و تفسير، صحابيان و تفسير، مصادر تفسيرى صحابه، صحابيان نامدار در تفسير، ویژگى‌هاى تفسير در عصر صحابه، تابعين و تفسير، روش‌هاى عمده در تفسير و عصر تدوین در تفسير مى‌شود.
فصل سوم: «عرفان و قرآن» عناوینى چون: تعريف عرفان، اصول عرفان و مبانى عرفا در تفسير را دربرمى‌گيرد.
فصل چهارم: «تفاسير عرفانى» شامل بخشهاى ذيل مى‌باشد:ريشه‌ها و زمینه‌ها، تفاسير عرفانى (تك‌آيه)، تفاسير عرفانى (تك سوره) و تفسيرهاى عرفانى (كامل) که به معرفى تفاسيرى چون لطائف الإشارات، كشف الاسرار، عرائس البيان، غرائب القرآن و روح البيان مى‌پردازد.
در ابتداى فصل پنجم مقدمه‌اى نسبتا مبسوط در مورد تفاسير عرفانى عرضه شده است.اين مقدمه عناوین ذيل ر دربردارد: تفسير و میراث عرفا، تفاسير عرفانى و ديدگاهها و...
فصل پنجم: «تفاسير قرن دوم تا هفتم» به بررسى تفاسيرى چون: تفسير الحقائق، تفسيرالقرآن العظيم، لطائف الإشارات، مشكاة الانوار، بحر المحبة، كشف الاسرار و...مى‌پردازد.
فصل ششم: «تفاسير قرن هفتم تا دهم» تفاسيرى چون:عرائس البيان، رحمة من الرحمن، تأویلات نجمیة، اعجاز البيان، غرائب القرآن و...را معرفى مى‌كند.
فصل هفتم: «تفاسير قرن دهم تا سيزدهم» به معرفى تفاسيرى چون:حدائق الحقائق، جواهرالتفسير، مواهب عليه، تحفة الفتى، تفاسير ملاصدرا و...مى‌پردازد.
فصل هشتم: «تفاسير قرن سيزدهم تا پانزدهم» به بررسى و معرفى تفاسيرى چون: تفسير منظوم، تفسير روح المعانى، بيان السعادة، اسرار العشق و تفسير سورۀ حمد اختصاص يافته است.
بخش«کتاب‌شناسى‌ها»هم در پنج قسمت ذيل تنظيم شده است:پژوهش‌ها در علوم قرآنى، آثار در روش‌هاى تفصيلى، روش تفاسير نامدار، نگاشته‌ها در نقد تصوف و نگاشته‌ها در متون عرفاني. در قسمت «نمايه‌ها»هم نمايه آيات قرآنى، نمايه احاديث شريف، نمايه کتاب‌ها، افراد، مكانها و...و نيز کتابنامه کتاب آمده است.فهرست مطالب کتاب در ابتداى آن درج شده است.
نسخه‌شناسى
نویسنده کتاب آقاى دكتر عبدالوهاب شاهرودى است. این کتاب در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 830 صفحه نخستين‌بار در سال 1383ش از سوی «انتشارات کتاب مبين» رشت به چاپ رسيده است.