الغارات
الغارات، به زبان عربى، نوشته ابواسحاق، ابراهیم بن محمد بن سعيد بن هلال ثقفى كوفى اصفهانى، متوفاى 283 است.
| الغارات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حسینی، عبدالزهراء (محقق) ثقفی، ابراهیم بن محمد (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | الاستنفار و الغارات |
| ناشر | دار الکتاب الإسلامي |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 1410 ق یا 1990 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اصحاب
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - جنگها علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - سرگذشت‌نامه معاویه بن ابی‌سفیان، خلیفه اموی، 20 قبل از هجرت - 60ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | BP 37/9 /ث7غ2 |
اين كتاب، در مورد غارت‌هایى است كه بعد از جنگ نهروان، توسط معاويه، به قلمرو اميرالمؤمنين، على(ع) صورت گرفته است.
اين كتاب، از زمان‌هاى پيشين و ادوار گذشته مورد استفاده علماى بزرگ اسلام بوده و دانشمندان نامى و برجسته فريقين مطالب آن را در كتب خود نقل نموده‌اند تا آن‌جا كه ابن ابى‌الحديد معتزلى بغدادى در «شرح نهج‌البلاغة» بسيارى از قصص و روايات آن را درج كرده و بر ساير كتب تاريخ مقدم شمرده است.
طبق تصريح علامه مجلسى و شيخ حرّ عاملى و محدث نورى و جمعى ديگر از ساير فحول علماى ما، اين كتاب، مورد قبول و اعتماد فرقه حقه اماميه بوده و در رديف كتب معتبر به شمار رفته و احاديث و روايات آن در ميان ايشان محل تمسك و مأخذ احكام واقع شده است.
مرحوم مجلسى، تمام مطالب «الغارات» را در مجلدات بحار نقل كرده و هيچ‌گونه تغييرى در عبارات نداده مگر در مواردى كه تلخيص كرده و تصريح به آن نموده است و در موارد مقتضى نيز به شرح آنها پرداخته است.
ساختار
كتاب، در دو جزء تنظيم شده و فاقد باب‌بندى و فصل‌بندى است. نویسنده، هر روايت تاريخى را همراه با سلسله سند آن ذكر كرده است.
گزارش محتوا
اگر چه غرض اصلى از تأليف اين كتاب، ذكر غارت‌ها و چپاول‌گرى‌ها بوده، ليكن چون مؤلف، بسيار بااطلاع و پرمايه بوده و در تصنيف و تأليف، مهارت و تبحر تمام داشته، در لابه‌لاى كتاب و در ضمن آن، مطالبى بسيار ارزنده‌تر از اصل موضوع را، گنجانده است؛ به‌طورى كه خواننده از آن مطالب فرعى و تبعى كه به طفيل موضوع اصلى ياد شده است' بيشتر استفاده مى‌كند. غالب اين مطالب كه مؤلف، به‌عنوان پيش‌گفتار و مقدمه و زمينه‌سازى براى دخول در اصل موضوع، در اختيار خوانندگان گذارده، در صدد آن است تا مختصرى از وضع حيات و چگونگى زندگانى اميرالمؤمنين، على(ع) و روش ادارى و سياسى و اخلاقى آن حضرت را كه درسى آموزنده و تأمين كننده سعادت جاودانى براى نوع بشر است، در دسترس خواننده بگذارد تا از روى بصيرت از مطالب كتاب بهره‌مند شود و بداند كه اين غارت‌ها همانا انگيزه‌اش جهل و نادانى و وسيله حق‌كشى و نابود كردن عدالت و دست‌آويز نمودن تمايلات و اغراض نفسانى و زاييده هوى و هوس مشتى دنياطلب بوده است تا در نتيجه ظالم و مظلوم از يك‌ديگر جدا شده و هر يك از حق و باطل روشن و هويدا گردد.
از مهم‌ترين مطالب كتاب، مى‌توان به سخنرانى حضرت على(ع) بعد از جنگ نهروان، روش آن حضرت نسبت به اموال، روش آن حضرت نسبت به خودش، كارگزاران آن حضرت، ولايت قيس بن سعد بر مصر، ولايت محمد بن ابوبكر بر مصر، شهادت مالك اشتر، شهادت محمد بن ابوبكر و...اشاره نمود.