واله داغستانی، علیقلی
علیقلى داغستانى (1124-1170ق)، معروف به شش انگشتى، متخلص به واله، از شعرا و سخنوران و تذکره نویسان قرن دوازدهم هجرى
| نام | واله داغستانی، علیقلی بن محمدعلی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | محمدعلی |
| متولد | 1124ق |
| محل تولد | اصفهان |
| رحلت | 1170ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | تذکره ریاض الشعراء |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04194AUTHORCODE |
ولادت
پسر محمدعلی‌خان بیگلربیگى بن مهر علیخان، در ماه صفر 1124ق مقارن سلطنت شاه سلطان حسین صفوى، در شهر اصفهان به دنیا آمد.
خاندان واله در اصل عرب بودند و نسب به عباس، عموى پیامبر(ص) مى‌بردند.
مهاجرت به داغستان و رسیدن به قدرت
ایشان در زمان فتنه هلاکوخان و زوال دولت عباسیان به داغستان مهاجرت کردند. جماعت لزگى که ساکن آن ناحیه بودند این فرصت را غنیمت شمرده، آن‌ها را به ریاست خویش برگزیدند. به زودى خانواده واله در آن‌جا صاحب قدرت و نفوذ بسیار شدند و به سمت شمخالى که عبارت از سلطنت بود، منصوب شدند. در مقابله با حملات شاه عباس و شاه صفى، مردم داغستان را رهبرى کردند و در نهایت دولت صفوى با آن‌ها از در آشتى در آمد و آن‌ها در دستگاه صفوى تقرب یافتند و نسلا بعد نسل، در جرگه امراى سلاطین صفویه مشغول ماموریت‌هاى لشکرى و کشورى شدند.
تحصیلات
علیقلى خان تحصیلات خود را در اصفهان زیر نظر اساتید و بزرگان علم و ادب آن دوره فراگرفته و در اندک زمانى به شاعر و سخنورى چیره دست مبدل گشت. وى به دو زبان ترکى و فارسى شعر مى‌گفت.
وى پس از حمله افغان‌ها به هندوستان رفته نزد محمد شاه بن شاهجهان ثانى منزلت و تقرب یافت و «تذکرة الشعرا» را در آن‌جا تألیف نمود.
وفات
وى در 1170ق در هندوستان بدرود حیات گفت.
آثار
- منشآت
- بیاض
- مثنوى میرزانامه
- دیوان شعر
- ریاض الشعراء