هارون، عبدالسلام محمد
عبدالسلام هارون (1326-1408ق)، محقق مصری، نحوی، استاد سابق كلية الآداب دانشگاه اسکندریه، یکی از مشهورترین پژوهشگران میراث عربی و اسلامی
ولادت
در 25 ذى‌الحجه 1326ق برابر با 18 نوامبر 1909م، در شهر اسكندريه، در خانواده‌اى اهل علم، ديده به جهان گشود. پدرش، شيخ محمد هارون بن عبدالرزاق، جزء دانشمندان و علماى زمان خويش بود.
تحصیلات
وى داراى استعداد سرشارى بود، به‌طورى كه دوران ابتدايى و متوسطه را در دوران اندكى سپرى نمود و در سال 1365ق برابر با 1945م، وارد دانشگاه اسكندريه شد. وى آنچنان در پيمودن پله‌هاى ترقى و تكامل، كوشا و ساعى بود كه در سال 1370ق برابر 1950م، از بهترين اساتيد دانشگاه اسكندريه گرديد. او در سال 1379ق برابر با 1959م، رئيس بخش نحو دانشگاه اسكندريه شد و در سال 1386ق برابر با 1966م، با عده‌اى از اساتيد نخبه مصرى، براى افتتاح دانشگاه كويت، به اين كشور دعوت شده و رياست بخش لغت عربى و دروس عالى اين دانشگاه را تا سال 1394ق1975/م برعهده گرفت. سپس در سال 1389ق1969/م به قاهره رفته و عضو مجمع لغت عربى دانشگاه قاهره گرديد.
زندگانى علمى اين عالم بزرگ، از دوران نوجوانى وى آغاز گرديده است؛ او در شانزده سالگى، در سال 1344ق1925/م موفق به ضبط، تحصيح و تحقيق كتاب «متن ابى شجاع» گرديد، سپس در سال 1346ق1927/م، جزء اول كتاب «خزانه الادب» را تحقيق كرده و بعد از آن، جزء چهارم اين كتاب را كامل نمود. اين امور، نشان دهنده شدت علاقه او به حفظ تراث و ادبيات عرب و صبر و كوشش وى در مراجعه و تحقيق مى‌باشد و به خاطر همين نبوغ ذاتى و تلاش بى‌وقفه بود كه دكتر طه حسين، وى را در سال 1363ق1943/م، عضو انجمن احياى تراث ابى العلاء معرى گردانيد.
پس از وفات وى، دانشگاه كويت، كتابى تحت عنوان «الأستاذ عبدالسلام هارون معلمًا و مؤلفًا و محققًا» نوشته و در آن، به شرح زندگانى، خدمات و آثار وى پرداخت.
آثار
نوشته‌هاى عبدالسلام هارون، بالغ بر 115 عنوان مى‌گردد كه برخى از آن‌ها عبارتند از:
- تحقيق النصوص و نشرها.
- قطوف ادبيه: دراسات نقديه فى التراث العربى حول تحقيق التراث.
- خزانه الادب و لب لباب لسان العرب.
- البيان و التبيين.
- مجالس العلماء؛ اثر عبدالرحمن بن اسحاق زجاجى (تحقيق).
- المصون فى الادب؛ تألیف حسن بن عبدالله عسكرى (تحقيق).
- المفضليات؛ اثر المفضل بن محمد، معروف به مفضل ضبى (تحقيق و شرح).
- البرصان و العرجان و العميان و الحولان؛ اثر ابى عثمان عمرو بن بحر الجاحظ (تحقيق و شرح).
- وقعه صفين؛ اثر نصر بن مزاحم المنقرى (تحقيق و شرح)
- معجم مقاييس اللغه؛ اثر أبى الحسين أحمد بن فارس بن زكريا (تحقيق و ضبط)
- نوادر المخطوطات (تحقيق).
- الاشتقاق؛ اثر محمد بن حسن بن دريد؛ (تحقيق و شرح).
وفات
وى در 28 شعبان 1408ق16/ آوریل 1988م درگذشت.
وابسته‌ها
البرصان و العرجان و العمیان و الحولان
خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب تحقیق و شرح
مجالس ثعلب تحقیق و شرح