مجتهد شبستری، محسن
محسن مجتهد شبستری (1316-1400ش)، عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، امام جمعهٔ سابق تبریز و نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی، از شاگردان امام خمینی و از فعالان نهضت اسلامی
| مجتهد شبستری، محسن | |
|---|---|
ولادت
آیت‌الله محسن مجتهد شبستری فرزند آیت‌الله مـیرزا کاظم مجتهد در۱۳۱۶ ش در شبستر به دنیا آمد. پدر وی که امامت جمعه تبریز را بر عهده داشت به همراه جدش ملاعلی اشرف در شمار فقها و علمای آذربایجان به شمار می آمدند.
تحصیلات
تحصیلات ابتدائی را در زادگاه خود و دبیرستان را در تبریز به پایان رسانید. آیت‌الله محسن شبستری، پس از فراگیری دروس مقدماتی در سال ۱۳۳۲ عازم حوزه علمیه قم شد و دوره‌های سطح متوسط و عالی را سپری کرد و سپس در کلاس درس خارج فقه و اصول حضرات آیات سید حسین بروجردی، سید محمد محقق داماد، سید محمد رضا گلپایگانی، میرزا هاشم آملی و امام خمینی(ره) شرکت کرد و «فلسفه» و تفسیر را نزد علامه سید محمد حسین طباطبایی آموخت. وی از جلسه‌های درس اخلاق نیز غافل نبود و از کلاس درس آیت‌الله حسین فاطمی قمی و شیخ عباس تهرانی نیز بهره‌مند شد. وی در ۱۳۵۱ ش به دعوت جمعی از اهالی تهران، به آن شهر رفت و در مسجد طلاچیان به تدریس علوم دینی و نیز ارشاد مردم پرداخت. وی با همراهی آیت‌الله شهید مطهری، شهید مفتح و شهید بهشتی جامعه روحانیت مبارز را در تهران تأسیس کردند و بیشتر فعالیت‌های مبارزاتی وی علیه رژیم در سال‌های پیش از انقلاب به انتشار اعلامیه و بیانیه و فعالیت در این حزب می‌گذشت. شبستری نگارش متن اعلامیه‌های روشنگرانه جامعه روحانیت مبارز پس از کسب رهنمودهای لازم از امام(ره) و مشورت با اعضای جامعه را بر عهده داشت و در منطقه ۶ تهران رهبری تظاهرات و فعالیت‌های سیاسی و سخنرانی علیه رزیم پهلوی از فعالیت‌های دیگر او بود. وی بارها در دوران مبارزاتش مورد تعقیب ساواک قرار گرفت و بازداشت شد. در یک بازداشت دسته‌جمعی در یکی از شب‌های ماه مبارک رمضان سال ۱۳۵۶، ۲۱ نفر از علمای تهران پس از حادثه اصفهان دستگیر شدند و آیت‌الله مجتهد نیز جزء بازداشت شده‌ها بود. ماجرا از این قرار بود که جلسه‌ای در منزل یکی از علمای تهران در منطقه تهران ویلا تشکیل یافت، این جلسه تا نزدیک سحر به طول انجامید. پس از پایان جلسه ناگهان منزل در محاصره پلیس قرار گرفت و هنگام خروج از جلسه همه را دستگیر کردند. وی در آن جلسه یادداشت‌هایی نوشته بود و قرار بود فردا شب در حضور آیت‌الله امامی کاشانی آن را به صورت اعلامیه‌ای درآورده و پس از امضای اعضای روحانیت مبارز تهران (که گاهی تعداد امضا کنندگان به ۶۰ نفر می‌رسید) طبع و منتشر شود ولی آن یادداشت‌ها را موقع تفتیش از جیب وی درآوردند و پیش‌بینی می‌شد که جرم او سنگین‌تر از جرم دیگران باشد، ولی سرانجام پس از ۱۸ ساعت بازداشت، همگی آزاد شدند؛ زیرا دستگیری بیش از ۲۰ تن از ائمّه جماعاتِ معروف تهران آن هم در ماه مبارک رمضان، بازتاب بدی داشت و این موضوع برای رژیم سنگین تمام می‌شد. ازاین‌رو، ناچار شدند همه را آزاد کنند. بخاطر این فعالیت، بارها توسط ماموران ساواک احضار و باز داشت شد، ولی پس از آزادی، رویه خود در مبارزه با رژیم را ترک نمی کرد.
مسئولیت‌ها و سوابق اجرایی
- نماینده مجلس خبرگان رهبری در ادوار اول، دوم، سوم و چهارم
- ۴ دوره نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در ادوار اول، دوم، چهارم و پنجم
- ریاست کمیسیون اقتصاد در دوران نمایندگی مجلس شورای اسلامی
- عضو شورای مرکزی و عضو هیات داوری جامعه روحانیت مبارز
- نماینده ولی فقیه و امام جمعه تبریز از سال ۱۳۷۴
فعالیت‌های آموزشی
آیت‌الله شبستری، در زمان حضور در حوزه علمیه قم و پس از آن در تهران به تدریس علوم مختلف حوزوی پرداخت. وی به مدت ۳ سال در دانشکده الهیات دانشگاه تهران به تدریس معارف و فقه اشتغال داشت و در تبریز به تدریس درس خارج فقه پرداخت.
وفات
او در روز چهارشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۰ درگذشت.
آثار
- تفسیر سوره جمعه و منافقون
- کتاب عبادالرحمن با ویرایش جدید
- تجلی نور
- ولایت فقیه استمرار ولایت امامان علیه السلام
- نگرشی تفسیری بر سوره ی حمد و اخلاص
- نگرشی بر فرهنگ عمومی در جامعه اسلامی