أصول الإمامية في الأصول الفقهية

أصول الإمامية في الأصول الفقهية، اثر آیت‌الله حسین امامی کاشانی، کتابی است موجز و مختصر در علم اصول فقه بر اساس مکتب امامیه.

أصول الإمامية في الأصول الفقهية
پدیدآوران	امامی کاشانی، حسین بن حسام‌الدین (نویسنده)
عنوان‌های دیگر	کتاب اصول الاماميه في الاصول الفقهيه
ناشر	مطبعة الرباني
مکان نشر	ايران - اصفهان
چاپ	چاپ اول
موضوع	اصول فقه شيعه
زبان	عربي
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏الف‎‏6 / 159/8 BP

انگیزه تألیف

نویسنده در مقدمه، به این نکته اشاره نموده است که کتاب را به درخواست علمای صالح معاصر، مخصوصا شیخ محمد سلیمانی، مبنی بر نگارش کتابی وجیز و موجز در علم اصول، به رشته تحریر درآورده است.

ساختار

کتاب با مقدمه کوتاهی از نویسنده آغاز و مطالب به‌صورت کاملا موجز و مختصر، در دو بخش (جزء) و یک خاتمه، ارائه شده است.

علم اصول فقه از مهم‌ترین علوم اسلامی است. از زمان امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، علمای امامیه و عامه توجه خاصی به این علم نمودند و کتاب‌های زیادی را در علم اصول به رشته تحریر درآوردند. کتاب حاضر، ابواب علم اصول را به روش اصولیون از مبحث الفاظ تا مبحث اجتهاد و تقلید، خلاصه و عرضه نموده است. از خصوصیات این کتاب عدم تطویل مباحث، سهولت عبارت و موجز بودن آن می‌باشد. شاخصه دیگر کتاب آن است که در آن نظرات بزرگان علم اصول از علمای امامیه مطرح شده است.

گزارش محتوا

در مقدمه، به مفصل و طولانی بودن کتبی که در علم اصول نوشته شده و موجز و مختصر بودن اثر حاضر، اشاره شده است.

بخش اول کتاب، مباحث الفاظ را در قالب چندین اصل، در خود جای داده است که از جمله آنها، می‌توان به مبحث دلالت الفاظ، معانی شرعیه، حقیقت و مجاز، لفظ مشترک، صیغه امر، دلالت امر بر مره و تکرار و فور و تراخی، مقدمه واجب، اضداد، متعلق امر، واجب تخییری و تعیینی، واجب کفایی، واجب موسع و موقت و امر به امر اشاره نمود.

این بخش همچنین موضوعات مربوط به مبحث نهی، شامل اجتماع امر و نهی، دلالت نهی بر فساد و نیز مبحث مفاهیم، عموم و خصوص و مجمل و مبین را در خود جای داده است.

بخش دوم، مشتمل است بر مباحث مربوط به قطع و ظن که از جمله آنها، می‌توان به مبحث عدم احاطه عقول به حکم شرایع الهی، حجیت قرآن، اجماع، حجیت خبر واحد، برائت، علم به تکلیف و شک در مکلف‌به، اشاره نمود.

در این بخش، ضمن بررسی قاعده لاضرر، به بحث پیرامون شروط اصول عملیه و تنبیهات مربوط به مبحث استصحاب، پرداخته شده است.

از دیگر مباحث مهم این بخش، می‌توان به بحث پیرامون قاعده ید و بررسی مدارک آن و همچنین، وجه تقدیم آن بر استصحاب و مبحث تعادل و تراجیح، اشاره نمود.

در خاتمه، به مبحث اجتهاد و تقلید و موضوعات مربوط به آن، مانند تقسیم مجتهد به مطلق و متجزی، تمکن مجتهد از استنباط احکام به‌واسطه تسلط وی بر علومی مانند لغت، نحو، صرف، مباحث منطق، علم کلام، اصول، رجال، شناخت ادله شرعی و داشتن قوه قدسیه، شرایط مفتی و اشتراط زنده بودن او، بقای بر تقلید از میت و دوران امر بین تقلید از مجتهد اعلم و اورع و اقوال مطرح‌شده در این زمینه، پرداخته شده است.

وضعیت کتاب

کتاب، فاقد پاورقی بوده و فهرست مطالب، در انتهای آن آمده است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. بی‌نام، برگرفته از فروشگاه اینترنتی کتاب قم، سه‌شنبه 22 تیرماه 1400، به آدرس اینترنتی:

https://ketabeqom.com/bookinfo/%d8%a7%d8%b5%d9%88%d9%84%20%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87%20%d9%81%db%8c%20%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%b5%d9%88%d9%84%20%d8%a7%d9%84%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c%d9%87/25146