تبصرة الفقهاء
تبصرة الفقهاء نوشته يكى از فقيهان بزرگ جناب شيخ محمدتقى رازى نجفى اصفهانى، كتابى در فقه استدلالى شيعه اماميه و مشتمل بر اكثر مباحث طهارت و زكات و برخى از مباحث صلوة و بيع است.
| تبصره الفقهاء | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ایوان کیفی، محمدتقی بن عبدالرحیم (نویسنده) حسینی اشکوری، صادق (محقق) |
| ناشر | مجمع ذخائر اسلامی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1427 ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-988-003-7 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اين مباحث، هنگام تدريس مؤلف تدوين شده ولى ايشان موفق به تكميل اين مجموعه نگرديده است.
كتاب طهارت مفصل‌ترين بحث اين كتاب سه جلدى است؛ به گونه‌اى كه تقريباً دو مجلد را پوشش داده است.
ساختار
مشتمل بر يك مقدمه درباره معرفى كتاب و کیفیت تصحيح آن و نيز شرح حال مؤلف است. نویسنده از اقوال مختلف و مباحث اصولى بهره زيادى گرفته است.
گزارش محتوا
جلد اول و بيش از سه چهارم جلد دوم اختصاص به باب طهارت دارد.
مؤلف طبق روش مرسوم فقها ابتدا به تعريف لغوى و اصطلاحى طهارت مى‌پردازد. سپس انواع آب‌ها و احكام آنها را بيان مى‌كند. آب جارى، آب باران، آب كر، آب چاه، و آب راكد هر كدام در پاکى و نجسى احكام ويژه‌اى دارند كه مصنف به تفصيل آنها را بررسى مى‌كند.
بخش دوم كتاب درباره وضو و احكام طهارت و نجاست بدن است. کیفیت وضو، شرايط وضو و مستحبات و مكروهات آن از مباحث فرعى بحث وضو است. در ادامه، مباحث غسل جنابت، غسل جمعه، غسل مسّ ميّت، و احكام مربوط به آنها مطرح مى‌شود و در صورت عدم دسترس به آب، حكم تيمّم و شرايط آن بيان مى‌گردد.
به مناسبت مباحث مرتبط با طهارت و نجاست، بحث اموات، احتضار، وصيت و عيادت مريض و نيز بحث نجاست كفار نيز مطرح شده است.
كتاب الصلوه، فقط مشتمل بر مباحث مربوط به وقت خاص و مشترك نمازهاى يوميه و احكام مربوط به آن است و مباحث ديگر تدوين نشده است.
مؤلف در جلد سوم دو بحث زكات و بيع را پى‌گيرى كرده است. در بحث زكات، شرايط زكات از جمله حرّيت و ملكيّت و تمكّن مورد بررسى قرار گرفته است. سپس به نصاب و شرايط ديگر وجوب زكات پرداخته و در ادامه از كسانى كه مستحق دريافت زكات هستند بحث نموده است.
در پايان از زكات فطره و احكام و شرايط آن سخن گفته است.
او در آخر، به برخى از مسائل بيع اشاره كرده است. مفصل‌ترين بحث مؤلف در اين قسمت، بحث بيع فضولى است.