قطیعی، احمد بن جعفر
احمد بن جعفر بن حمدان قطیعی (274-368ق)، راوى حدیث از جمع کثیری از روات خویش و صاحب کتاب «جزء الألف دينار».
| نام | |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | جعفر |
| متولد | روز دوشنبه، سوم محرم سال 274ق |
| محل تولد | بغداد |
| رحلت | 368ق |
| اساتید | ابواسحاق حربی
ابومسلم کجی، ابراهیم بن عبدالله بن مسلم بن ماعز بصری احمد بن محمد بن عبدالله بن عبدالرحمن بن عامر بن قیس بن عاصم منقری ابوبکر حاسب، احمد محمد بن منصور ضریر |
| برخی آثار | جزء الألف دينار |
| کد مؤلف | AUTHORCODE21784AUTHORCODE |
ولادت
ابوبکر احمد بن جعفر بن حمدان بن مالک بن شبیب بغدادی قطیعی حنبلی، در روز دوشنبه، سوم محرم سال 274ق، در بغداد متولد شد. او را به‌خاطر انتسابش به محله «قطيعة الدقيق» بغداد، قطیعی می‌گویند.
اساتید
- ابواسحاق حربی (متوفی 285ق)؛
- ابومسلم کجی، ابراهیم بن عبدالله بن مسلم بن ماعز بصری (متوفی 292ق)؛
- ابوالعباس ابار، احمد بن علی بن مسلم بغدادی (متوفی 290ق)؛
- احمد بن محمد بن عبدالله بن عبدالرحمن بن عامر بن قیس بن عاصم منقری؛
- ابوبکر حاسب، احمد محمد بن منصور ضریر (متوفی 279 یا 299ق)؛
- ابوالحسن حداد، ادریس بن عبدالکریم بغدادی (متوفی 292ق)؛
- ابویعقوب حربی، اسحاق بن حسن بن میمون بغدادی (متوفی 284ق)؛
- ابوعلی اسدی، بشر بن موسی بن صالح بن شیخ بن عمیره بغدادی (متوفی 288ق)؛
- ابوبکر فریابی، جعفر بن محمد بن حسن بن مستفاض قاضی (متوفی 301ق)؛
- ابوعبدالله ثقفی، حسین بن عمر بن ابراهیم بن عمر بن عفیف بن صالح بغدادی (متوفی 300ق)؛
- ابوعبدالرحمن شیبانی، عبدالله بن احمد بن محمد بن حنبل مروزی بغدادی (متوفی 290ق)؛
- ابوشعیب حرانی، عبدالله بن حسن بن احمد بن ابی‌شعیب (متوفی 295ق)؛
- ابوخلیفه جمحی، فضل بن حباب – عمرو - بن محمد بن شعیب (متوفی 306ق)؛
- ابوالعباس کدیمی، محمد بن یونس بن موسی بن سلیمان بن عبید قرشی سامی بصری (متوفی 286ق)؛
- ابوبکر خطمی، موسی بن اسحاق بن موسی بن عبدالله بن موسی بن صحابی عبدالله بن یزید انصاری (متوفی 297ق).
شاگردان
- ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله بن احمد بن اسحاق بن موسی بن مهران مهرانی، صوفی، صاحب «حلية الأولياء» (متوفی 430ق)؛
- ابوبکر برقانی، احمد بن محمد بن احمد بن غالب خوارزمی (متوفی 425ق)؛
- ابوالقاسم بن بشران، عبدالملک بن محمد بن عبدالله بن بشران اموی بغدادی (متوفی 430ق)؛
- ابوالحسن دارقطنی، علی بن عمر بن احمد بن مهدی بن مسعود بغدادی (متوفی 385ق)؛
- ابوحفص بن شاهین، عمر بن احمد بن عثمان بن احمد بن محمد بن ایوب بن ازداذ بغدادی (متوفی 385ق)؛
- ابوعبدالله حاکم، محمد بن عبدالله بن محمد بن حمدویه نیشابوری (متوفی 405ق)[۱].
جایگاه قطیعی و روایتش نزد علمای حدیث
دارقطنى، حاکم، ابن زرقویه، ابن شاهین، برقانى، ابونعیم و برخى دیگر از عالمان بزرگ اهل سنت از او حدیث نقل کرده‌اند. دارقطنى وى را توثیق کرده و درباره او می‌گوید: «ثقة زاهد قديم، سمعت أنّه مجاب الدعوة» (مورد اعتماد، زاهد و استوار است. شنیدم که او مستجاب‌الدعوه بوده است).
برقانى نیز می‌گوید: «و ثبت عندي أنّه صدوق و إنّما كان فيه بله و قد لينته عند الحاكم، فأنكر علي و حسّن حاله و قال: كان شيخي» (نزد من ثابت شده که او راستگوست. وى شخص ساده‌ای بوده است. نزد حاکم او را سبک شمردم، ولى او مرا از این کار بازداشت و حال او را نیک شمرد و گفت: وى استاد من بود).
امّا برخى درباره او گفته‌اند که در آخر عمر اختلال حواس پیدا کرده است؛ به همین جهت وى را ضعیف دانسته‌اند. برخى دیگر نیز در نقل روایات وى توقف کرده‌اند. ذهبى او را در «ميزان الاعتدال» نام برده و به راستگویی وى تصریح دارد. وى می‌نویسد: «[صحّ] أحمد بن جعفر بن حمدان أبوبكر القطيعي، صدوق في نفسه مقبول، تغير قليلا. قال الخطیب: لم نر أحداً ترك الاحتجاج به» (ابوبکر احمد بن جعفر بن حمدان قطیعى راستگو و فى نفسه مقبول است، اما اندکى تغییر کرد. خطیب درباره وى می‌گوید: ندیدم کسى از احتجاج به او دست بردارد).
سپس ذهبى توثیق دارقطنى و دیگران را درباره قطیعى ذکر کرده و به اختلال حواس وى در آخر عُمر نیز اشاره کرده است[۲].
آثار
«جزء الألف دينار» یا «الفوائد»[۳].
پانویس
منابع مقاله
- بدر بن عبدالله بن بدر، «جزء الألف دينار و هو خامس من الفوائد المنتقاة و الأفراد الغرائب الحسان»، تألیف ابوبکر احمد بن جعفر بن حمدان قطیعی، کویت، دارالنفائس، چاپ اول، 1414ق.
- پایگاه اطلاع‌رسانی سید علی حسینی میلانی،