كتاب الصلاة (میانجی)

كتاب الصلاة، اثر آیت‌الله علی احمدی میانجی (متوفی 1421ق)، مجموعه‌ای از روایات مرتبط با نماز و مسائل اطراف آن می‌باشد.

‏كتاب الصلاة
پدیدآوران	احمدی ميانجی، علی (نويسنده)
مکان نشر	ايران - قم
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏

ساختار

کتاب فاقد مقدمه بوده و روایات، بدون فصل‌بندی خاصی، در ابواب و عناوین متعددی، عرضه شده است.

بیشتر روایات این اثر از منابع اهل سنت اخذ شده است.

گزارش محتوا

به‌منظور آشنایی با محتوای کتاب و روایات آن، به عناوین برخی از ابواب و تعدادی از روایات هریک، به‌صورت اجمالی، اشاره می‌شود:

1. فضیلت عبادت و عبادت‌کنندگان: در روایتی از امام صادق(ع)، از پیامبر(ص)، پیرامون فضیلت عبادت، چنین آمده است: أَفْضَلُ اَلنَّاسِ مَنْ عَشِقَ اَلْعِبَادَةَ فَعَانَقَهَا وَ أَحَبَّهَا بِقَلْبِهِ وَ بَاشَرَهَا بِجَسَدِهِ وَ تَفَرَّغَ لَهَا فَهُوَ لاَ يُبَالِي عَلَى مَا أَصْبَحَ مِنَ اَلدُّنْيَا ام عَلَى غیر، (بهترين مردم كسى است كه به عبادت عشق بورزد و آن را در آغوش كشد و آن را از دل دوست داشته باشد، و با جوارح خود انجامش دهد، و خود را براى آن فارغ‌البال سازد، چنين شخصى باك ندارد كه زندگانى دنيايش چگونه می‌گذرد).
2. فضیلت نماز و اهمیت آن: در روایتی در این بخش، صاحب کتاب «طبقات الكبری»، با سلسله سند خود از نعیم بن یزید نقل کرده است که علی بن ابی‌طالب(ع) به ما فرمود: «أنّ رسول‌الله صلى‌الله‌عليه‌وسلم لمّا ثقل قال: يا عليّ ائتني بطبقٍ أكتب فيه ما لاتضلّ امّتي بعدي، قال: فخشيت أن تسبقني نفسه، فقلت: إنّي أحفظ ذراعاً من الصحيفة، قال: فكان رأسه بين ذراعي و عضدي، فجعل يوصي بالصلاة و الزكاة و ما ملكت أيمانكم، قال كذلك حتّىٰ فاضت نفسه، و أمر بشهادة أن لا إله إلاّ اللّٰه و أنّ محمّداً عبده و رسوله حتّىٰ فاضت نفسه، مَن شهد بهما حرّم على النار»، (وقتی رسول خدا(ص) سنگین شد (کنایه از سنگینی بیماری حضرت)، فرمود: ای علی! لوحی بیاور تا در آن چیزی بنویسم که امّت من بعد از من، گمراه نشود. حضرت فرمود: ترسیدم جانش بر من پیشی بگیرد؛ پس عرض کردم: من، یک ذراع صحیفه، حفظ دارم. علی(ع) گفت: سر آن حضرت بین ذراع و بازوی من بود؛ پس شروع کرد به سفارش کردن راجع به نماز و زکات و غلامان. سپس این چنین بود تا جان به جان‌آفرین تسلیم کرد و به شهادتِ «لا اله الاّ الله، محمد رسول‌الله» دستور داد و افزود: هر کس به این دو شهادت، گواهی دهد، بر آتش دوزخ، حرام خواهد شد).
3. اهتمام به نماز اول وقت: در روایتی از کتاب «أمالی» احمد بن عیسی، روایتی از حضرت علی(ع) به نقل از پیامبر(ص) آمده که در آن، به نماز اول وقت سفارش شده و ترک نماز از وقت آن، کفر دانسته شده است.
4. اوقات نمازهای یومیه: در روایتی از زید بن علی(ع)، در بیان اوقات نمازهای یومیه، چنین آمده است: «نزل جبرئيل عليه‌السلام على النبي صلى‌الله‌عليه‌وآله حين زالت الشمس فأمره أن يصلّي الظهر، ثمّ نزل عليه حين كان الفيء قامة فأمره أن يصلّي العصر، ثمّ نزل عليه حين وقع قرص الشمس فأمره أن يصلّي المغرب، ثمّ نزل عليه حين وقع الشفق فأمره أن يصلّي العشاء، ثمّ نزل عليه حين طلع الفجر فأمره أن يصلّي الفجر، ثمّ نزل عليه من الغد حين كان الفيء علىٰ قامة من الزوال فأمره أن يصلّي الظهر، ثمّ نزل عليه حين كان الفيء علىٰ قامتين من الزوال فأمره أن يصلّي العصر، ثمّ نزل عليه حين وقع القرص فأمره أن يصلّي المغرب، ثمّ نزل عليه بعد ذهاب ثلث الليل فأمره أن يصلّي العشاء، ثمّ نزل عليه حين أسفر الفجر فأمره أن يصلّي الفجر، ثمّ قال: يا رسول اللّٰه مابين هذين الوقتين وقت»، (جبرئيل در اوقات نماز نزد رسول خدا(ص) در وقتی‌که آفتاب از ميانه آسمان مايل گرديد، نزد آن حضرت آمد، پس دستور داد كه نماز ظهر را بگزارد. سپس در وقتی‌که سايه به‌اندازه قامتى رو به فزونى نهاد نزد او آمد و دستور داد كه نماز عصر را بگزارد. باز در وقتی‌که آفتاب غروب كرد نزد او آمد و دستور داد كه نماز مغرب را بگزارد. سپس در وقتی‌که [سرخى] شفق از بين رفت نزد او آمد و دستور داد كه نماز عشاء را بگزارد. باز وقتی‌که سپيده صبح دميد نزد او آمد و دستور داد كه نماز صبح را بگزارد. سپس روز بعد در وقتی‌که سايه به‌اندازه دو قامت رو به فزونى نهاد دستور داد كه نماز ظهر را بگزارد. باز در وقتی‌که آفتاب غروب كرد نزد او آمد و دستور داد كه نماز مغرب را بگزارد. سپس در وقتی‌که ثلثى از شب گذشته بود نزد او آمد و دستور داد كه نماز عشاء را بگزارد. باز در وقتی‌که روشنى صبح نمايان شد نزد او آمد و دستور داد كه نماز صبح را بگزارد. سپس گفت: اى رسول خدا ما بين اين دو وقتى است).

از دیگر عناوینی که روایات ذیل آن آمده، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود: جمع بین دو نماز؛ مکان نمازگزار؛ لباس نمازگزار؛ اجزای نماز مانند قیام، نیت و قرائت؛ خلل در ارکان و اجزای نماز؛ نماز مسافر؛ نماز جماعت؛ نماز آیات؛ نماز جمعه و... .

وضعیت کتاب

در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع، به توضیح برخی از کلمات و مطالب متن پرداخته شده است.

منابع مقاله

متن کتاب.

وابسته‌ها

احمدی ميانجی، علی