معلمی، عبدالرحمن بن یحیی
عبدالرحمن بن یحیی معلمی (1313ق/1894م-1386ق/1966م)، پژوهشگر و مصحح یمنی، از برجسته‌ترین مصححان دایرةالمعارف عثمانی بود و بسیاری از کتاب‌های خطی ارزشمند را تصحیح کرد و بر آنها حاشیه نگاشت.
| نام | معلمی، عبدالرحمن بن یحیی |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | یحیی |
| متولد | 1274ش / 1313ق / 1895م |
| محل تولد | محاقره یمن |
| رحلت | 1345ش / 1386ق / 1966م |
| اساتید | احمد بن محمد معلمی |
| برخی آثار | الأنساب
الإكمال في رفع الإرتياب عن المؤتلف و المختلف في الأسماء و الكنی و الأنساب القائد إلي تصحيح العقائد |
| کد مؤلف | AUTHORCODE07990AUTHORCODE |
ولادت
شیخ عبدالرحمن بن یحیی معلمی یمنی، در اول سال 1313ق/1894م، در روستای محاقره یمن و در خانواده‌ای صالح و اهل علم متولد شد.
تحصیل
وی قرآن کریم را نزد پدرش و نحو را نزد برادرش خواند. پس از آن به تحصیل علوم مختلف پرداخت، تا آنکه در علوم مختلفی، از جمله حدیث، به توانایی و احاطه بالایی رسید[۱].
فعالیت‌ها
او زبان ترکی را آموخت و آنگاه نزد احمد بن محمد معلمی، فقه را آموزش دید. بعدتر به جیزان رفت و در دربار محمد ادریسی (امیر عسیر) به خدمت مشغول شد. ادریسی ریاست قضاء را به او سپرد و لقب شیخ‌الاسلام را به وی داد. معلمی در عسیر علاوه بر قضاوت، به تدریس نیز اشتغال داشت. پس از مرگ ادریسی، در 1932م، به عدن بازگشت و پس از مدتی به هند رفت. در حیدرآباد دکن به‌عنوان مصحح کتب حدیث، ادبیات و تاریخ در دایرةالمعارف عثمانی مشغول به کار شد. وی از برجسته‌ترین مصححان این دایرةالمعارف بود و بسیاری از کتاب‌های خطی ارزشمند را تصحیح کرده و بر آنها حاشیه نگاشته است. معلمی سی سال در خدمت دایرةالمعارف عثمانی بود و پس از بازنشستگی و پس از سقوط پادشاهی آصفی در دکن، در 1948م، به مکه مهاجرت کرد. در آنجا به مدیریت کتابخانه حرم مکی منصوب شد و هم‌زمان کار تصحیح کتب خطی را نیز ادامه داد. وی دارای حافظه‌ای قوی و شخصیتی کاریزماتیک بود و از ذوق شعری نیز بهره‌ای داشت[۲].
وفات
در سال 1386ق در شهر مکه مکرمه وفات یافت.
آثار
شیخ عبدالرحمن معلمی صاحب ده‌ها تألیف و تحقیق است. او «الأنوار الكاشفة» را در رد «أضواء على السنة المحمدية» ابوریه و پاسخ به شبهات وی نوشت[۳].
کتاب‌های «الأنساب» سمعانی (متوفای 1168م) و «الإكمال في ريب الارتياب عن المؤتلف والمختلف من أسماء الرجال والكنی والأنساب» ابن ماکولا هر دو در شش جلد، از شمار آثاری است که وی تصحیح کرده و بر آنها تعلیقه نوشته است. از او گذشته از نسخه‌های خطی‌ای که تصحیح کرد، مقالات پژوهشی درخوری نیز در حوزه‌های تاریخ و علم رجال برجای مانده است. مجموعه‌ای از مقالات معلمی در کتاب «المباحث العلمية والمقالات السنية» منتشر شده است[۴].
برخی دیگر از آثار وی عبارت است از:
- موضح أوهام الجمع والتفريق (تصحیح)؛
- التنكيل بما في تأ‌نيب الكوثري من الأ‌با‌طيل؛
- القائد إلی تصحيح العقائد[۵].
پانویس
منابع مقاله
- وب‌سایت رد شبهات ملحدین، به تاریخ20 آبان 1399، به آدرس اینترنتی:
- ویکیجو دانشنامه آزاد پارسی
- بنیاد محقق طباطبایی
- ویکی‌پدیای عربی