امین، سید محسن

سید محسن امین حسینی عامِلی (1282- 1371ق)، فقیه، ادیب، شرح حال نگار بزرگ شیعی ، سید حسن امین (1326-‌1422ق) فرزند ایشان است.

امین، محسن

نام	امین، محسن
نام‎های دیگر	امین العاملی، محسن بن عبدالکریم امین عاملی، محسن محسن الامین عاملی الحسینی، محسن ع‍ام‍ل‍ی‌، م‍ح‍س‍ن ال‍ح‍س‍ی‍ن‍ی‌ Al-Sayyed Mohsen al-Amin
نام پدر	عبدالکریم
متولد	1246 ش یا 1865 م
محل تولد	روستاى شقراء جبل‌عامل لبنان
رحلت	1331 ش یا 1371 ق یا 1952 م
اساتید	شيخ ملا فتح‌اللّه اصفهانى شيخ ملا كاظم خراسانى
برخی آثار	سیره معصومان علیهم‌السلام لواعج الأشجان في مقتل الحسين عليه‌السلام كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبدالوهاب أعیان الشیعة نقض الوشيعة الحصون المنیعه فی دفع ما اورده صاحب المنار علی الشیعه الشیعة في مسارهم التاریخي
کد مؤلف	AUTHORCODE02086AUTHORCODE

ولادت

او فرزند عبدالکریم عاملی است که در سال 1282 قمرى در روستاى شقراء از بلاد جبل عامل لبنان متولد شد.^[۱]

نسب او

ابومحمدباقر، محسن بن عبدالكريم بن على بن محمد امين بن موسى بن حيدر بن احمد بن ابراهیم كه نسبش به حسین ذي الدمعة فرزند زيد شهيد مى‌رسد.

خاندان آل امین یکی از خاندان‌های مشهور علمی و از مدافعان حقوق شیعه در قرن چهاردهم هجری است. این خانواده از حله عراق بود که در قرن دوازدهم هجری به جبل عامل هجرت کردند و قریه شقراء- از توابع هونین - را مسکن دائمی خویش قرار دادند.^[۲]

تحصیلات

سید محسن قرآن، نوشتن، شنا و اسب دوانی را به یاری پدر، مادر و خویشاوندان آموخت. چون به 6 سالگی گام نهاد، به نحو و خوشنویسی روی آورد و از محضر دانشوران قبیله كامیاب شد، سپس در سال 1308ق عازم حوزه علمیه نجف گردید.

اساتيد

خودش در اين باره مى‌گويد: «اما در جبل عامل سيد‌ ‎محمدحسین پسر عمويم سيد‌ ‎عبداللّه قسمتى از شرح قطر در علم نحو و قسمتى از شرح سعد بر متن عُزّى در علم صرف را نزد او خواندم و او اولین استاد من بود.»
سيد‌ ‎جواد مرتضى، در قريۀ عيثا نزد او شرح قطر الندى شرح ابن ناظم بر الفيۀ ابن مالك و قسمتى از كتاب مُغنى را خواندم.
سيد‌ ‎نجيب‌الدين فضل اللّٰه عامِلى عيناثى كه نزد او مطوّل و حاشيۀ ملا عبداللّه و شرح شمسيه - كه دو كتاب اخير در علم منطق است - و كتاب معالم را تا مبحث استصحاب خواندم.

اساتيد او در نجف

سيد‌ ‎على فرزند عموى ما سيد‌ ‎محمود كه شرح لمعه را نزد او خواندم.
سيد‌ ‎احمد كربلايى.
شيخ محمدباقرنجم‌آبادى، كه نزد اين دو نفر قوانين و شرح لمعه و رسائل را خواندم.
شيخ ملا فتح‌اللّه اصفهانى معروف به شيخ الشريعة كه قسمت اعظم كتاب رسائل را نزد او خواندم. تا اينجا مربوط به دورۀ سطح بود.
شيخ ملا كاظم خراسانى صاحب كفايه در علم اصول و حاشيۀ رسائل و شرح تبصره كه يك دوره خارج اصول را نزد وى خواندم.
شيخ آقا رضا همدانى كه خارج فقه را از روى كتابش مصباح الفقيه تا مبحث زكات خواندم.
شيخ محمد طه نجف كه خارج فقه در نزد وى خواندم.

مهاجرت به شام

پس از وصول به مراتب عالی علم و عمل، طبق درخواست شیعیان دمشق به شام مهاجرت کرد و در آن سامان مشغول وعظ و ارشاد و ایجاد مراکز علمی - تحصیلی گردید و موفق شد مؤسساتی فرهنگی برای طلاب علوم اسلامی و دانشجویان رشته‌های دیگر علوم ایجاد کند.

او چهره روشن تشیع انقلابی را ترسیم نمود و با خرافات و پیرایه‌هایی که ناآگاهان و مرتجعان به این مکتب مترقی نسبت می‌دادند، مبارزه کرد و با احداث مدارس جدید برای کودکان مسلمان، مانع شد تا آنان جذب مدارسی شوند که توسط میسیونرهای مسیحی با هدف منحرف کردن نسل جدید ساخته می‌شد، ایشان را در زمره شعرای سیعه نیز قلمداد کرده‌اند.

سید محسن امین مراسمی همچون قمه زنی و رواج برخی سروده‌های دروغ و وهن آمیز را به دور از روح عزاداری و احیای شعائر حسینی می‌خواند و آنها را نمونه‌ای از استفاده از ابزار باطل برای رواج حق می‌دانست. وی برای به سامان آوردن شعارها و مراسم حسینی در سوریه و لبنان فعالیت‌های زیادی کرد.^[۳]

شاگردان

سيد‌ ‎حسن فرزند عمويش سيد‌ ‎محمود
سيد‌ ‎مهدى ابن سيد‌ ‎حسن آل ابراهیم حسینى عاملى
شيخ منير عسيران
سيد‌ ‎امين ابن سيد‌ ‎على احمد حسینى عاملى
شيخ على بن شيخ محمد مروه عاملى حداثى
شيخ عبداللطيف شبلى ناصر عاملى حداثى
استاد اديب تقى دمشقى
شيخ مصطفى خليل صورى
شيخ على صورى
شيخ حسین سمرو حمّصى غورى
شيخ على شميع حمصى غورى
شيخ على جمال دمشقى و غير اينها.

خدمات اجتماعی

برخی از خدمات اجتماعی مرحوم سید محسن امین از این قرار است.

مدرسه المحسنیه در سوریه، این مدرسه ابتدا به نام المدرسة العلویة خوانده می‌شد، ولی پس از رحلت سید محسن امین به المدرسة المحسنیة و مدرسه یوسفیه تغییر نام یافت.
کتابخانه بزرگی در دمشق
چاپ‌خانه
مدرسة العربیه
تأسیس دارالایتام
درمانگاه
مرکز امداد مستمندان^[۴]

وفات

اين عالم بزرگ در ماه رجب سال 1371ق (1952م) در دمشق درگذشت و در حوالى جنوب شرقى دمشق مقابل مقبرۀ حضرت زينب دختر اميرالمؤمنين عليهما‌السلام مقابل درب بزرگ مدفون شد.