کاتب بغدادی، ابوسعد بن ابی‌علی
امین‌الدوله ابوسعد بن ابوعلی کاتب بغدادی (412-497ق/1022-1104م)، معروف به «ابن موصلایا»، از مشاهیر کتابت، ادب و شعر است. وی در خدمت انشای خلفای بنی‌عباس بوده است. او در آغاز دین ترسایی داشت و سپس مسلمان شد. «رسائل أمين الدولة ابن الموصلايا»، اثر معروف اوست.
| نام | امین‌الدوله ابوسعد بن ابوعلی کاتب بغدادی |
|---|---|
| نامهای دیگر | امين‌الدوله ابوسعد علاء بن ابوعلي حسن بن وهب کاتب بغدادي، مشهور به ابن‌موصيلا
ابن‌موصلايا، علاء بن حسن کاتب بغدادي، امين‌الدوله علاء بن حسن |
| نام پدر | |
| متولد | / 412ق / 1022م |
| محل تولد | |
| رحلت | / 497ق / 1104م |
| اساتید | |
| برخی آثار | رسائل أمين الدولة ابن الموصلايا /نوع اثر:کتاب /نقش:نويسنده |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06531AUTHORCODE |
ولادت
علاء بن حسن بن وهب، امین‌الدوله ابوسعد بن ابوعلی کاتب بغدادی، معروف به ابن موصلایا، در شوال 412ق، مصادف با سال 1022م، در بغداد به دنیا آمد.
مناصب اداری
وی علاوه بر اشتهار در علم و ادب، دارای مناصب اداری مهمی در دولت عباسیان، از جمله ریاست دیوان انشا و نیابت از وزارت نیز بوده است[۱].
دوران زندگی
دوران زندگی وی، مصادف بود با سقوط دولت آل بویه (447ق/1055م) و قیام دولت سلجوقیه و سپس آغاز اضمحلال این دولت پس از وفات سلطان ملک‌شاه سلجوقی (465-485ق/1072-1092)؛ ازاین‌رو وی شاهد اتفاقات بسیاری بوده و در کتاب خویش، به مسائل سیاسی، اداری، نظامی، اقتصادی و اجتماعی فراوانی اشاره نموده است[۲].
خانواده
پدرش، حسن بن وهب، خط خوبی داشت و در دوران خلافت القائم‌بأمرالله (422-467ق/1030-1074م)، در دیوان انشاء، کتابت می‌نمود[۳].
کتابت در دیوان انشاء
ابن موصلایا در بیست سالگی، در سال 432ق/1040م، در زمان خلافت القائم‌بأمرالله، عهده‌دار کتابت دیوان انشاء گردید[۴].
مذهب
وی در ابتدا به کیش ترسایان بود، اما سرانجام به دین اسلام شرفیاب گردید و در 14 صفر 484ق/28 آذار 1091م، اسلام خویش را علنی کرد[۵].
وفات
وی در 22 جمادی‌الاولی سال 497ق، مصادف با اواخر زمستان سال 1104م، دار فانی را وداع گفت[۶].
پانویس
منابع مقاله
عصام مصطفی عبدالهادی عقله، مقدمه کتاب «رسائل أمين‌الدولة ابن الموصلايا»، اثر ابوسعد بن ابوعلی کاتب بغدادی، مركز زائد للتراث والتاريخ، امارات متحده عربی، 1424ق/2003م.