کاتب بغدادی، ابوسعد بن ابی‌علی

امین‌الدوله ابوسعد بن ابو‌علی کاتب بغدادی (412-‌497ق/1022-‌1104م)، معروف به «ابن موصلایا»، از مشاهیر کتابت، ادب و شعر است. وی در خدمت انشای خلفای بنی‌عباس بوده است. او در آغاز دین ترسایی داشت و سپس مسلمان شد. «رسائل أمين الدولة ابن الموصلايا»، اثر معروف اوست.

NUR06531.jpg
نام امین‌الدوله ابوسعد بن ابو‌علی کاتب بغدادی
نام‎های دیگر امين‌الدوله ابوسعد علاء بن ابوعلي حسن بن وهب کاتب بغدادي، مشهور به ابن‌موصيلا

ابن‌موصلايا، علاء بن حسن

کاتب بغدادي، امين‌الدوله علاء بن حسن

نام پدر
متولد / 412ق / 1022م
محل تولد
رحلت / 497ق / 1104م
اساتید
برخی آثار رسائل أمين‌الدولة ابن الموصلايا /نوع اثر:کتاب /نقش:نويسنده
کد مؤلف AUTHORCODE06531AUTHORCODE

ولادت

علاء بن حسن بن وهب، امین‌الدوله ابوسعد بن ابوعلی کاتب بغدادی، معروف به ابن موصلایا، در شوال 412ق، مصادف با سال 1022م، در بغداد به دنیا آمد.

مناصب اداری

وی علاوه بر اشتهار در علم و ادب، دارای مناصب اداری مهمی در دولت عباسیان، از جمله ریاست دیوان انشا و نیابت از وزارت نیز بوده است[۱].

دوران زندگی

دوران زندگی وی، مصادف بود با سقوط دولت آل بویه (447ق/1055م) و قیام دولت سلجوقیه و سپس آغاز اضمحلال این دولت پس از وفات سلطان ملک‌شاه سلجوقی (465-‌485ق/1072-‌1092)؛ ازاین‌رو وی شاهد اتفاقات بسیاری بوده و در کتاب خویش، به مسائل سیاسی، اداری، نظامی، اقتصادی و اجتماعی فراوانی اشاره نموده است[۲].

خانواده

پدرش، حسن بن وهب، خط خوبی داشت و در دوران خلافت القائم‌بأمرالله (422-‌467ق/1030-‌1074م)، در دیوان انشاء، کتابت می‌نمود[۳].

کتابت در دیوان انشاء

ابن موصلایا در بیست سالگی، در سال 432ق/1040م، در زمان خلافت القائم‌بأمرالله، عهده‌دار کتابت دیوان انشاء گردید[۴].

مذهب

وی در ابتدا به کیش ترسایان بود، اما سرانجام به دین اسلام شرفیاب گردید و در 14 صفر 484ق/28 آذار 1091م، اسلام خویش را علنی کرد[۵].

وفات

وی در 22 جمادی‌الاولی سال 497ق، مصادف با اواخر زمستان سال 1104م، دار فانی را وداع گفت[۶].

پانویس

  1. ر.ک: عصام مصطفی عبدالهادی عقله، ص35
  2. ر.ک: همان، ص36
  3. ر.ک: همان
  4. ر.ک: همان، ص39
  5. ر.ک: همان، ص43
  6. ر.ک: همان، ص35-‌36

منابع مقاله

عصام مصطفی عبدالهادی عقله، مقدمه کتاب «رسائل أمين‌الدولة ابن الموصلايا»، اثر ابوسعد بن ابو‌علی کاتب بغدادی، مركز زائد للتراث والتاريخ، امارات متحده عربی، 1424ق/2003م.

وابسته‌ها