اعسم، عبدالامیر
عبدالامیر اعسم (1940-2019م)، متفکر و پژوهشگر، مورخ، فیلسوف برجسته عراقی، دکترای فلسفه را از دانشگاه کمبریج بریتانیا گرفت. «المصطلح الفلسفي عند العرب»، از جمله آثار اوست.
ولادت
عبدالامیر اعسم در سال 1940م، در منطقه کاظمیه در بغداد متولد شد.
تحصیلات
تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه بغداد به پایان رساند و مدرک کارشناسی ارشد را از گروه مطالعات فلسفی دانشگاه اسکندریه دریافت کرد. دکترای فلسفه را نیز از دانشگاه کمبریج بریتانیا زیر نظر خاورشناس معروف آرتور جان آربری، رئیس گروه مطالعات شرقی دریافت کرد.
اعسم در آخرین کتاب خود «من أعلام الفكر العراقي» که در سال 2017م، منتشر شد، وارد فضای شناختی جدیدی شد تا برداشتها، قرائتها و خاطرات خود را در مورد گروهی از عراقیها که آنها را متفکر میدانست، ثبت کند؛ اعم از اساتیدش و کسانی که در فعالیتهای فکری و تحصیلی با آنها همنشین یا همکلاس بود. آنچه جلب توجه میکند این است که وی برخی را از میان دانشجویانش انتخاب کرده است و این انتخاب، به گفته حمید سعید شاعر، یک دلیل عینی و موضع اخلاقی است که تنها در این انتخاب نیست، بلکه در میان همه دانشمندانی است که او انتخاب کرده و درباره آنها نوشته است.
اعسم، مطالب خود را درباره اعلام مورد نظر با دقت مینوشت و بدون درایت این کار را انجام نمیداد؛ او تا با شخصی در تماس نبود و اطلاع دقیق نمییافت، تنها با تکیه بر گفتههای دیگران، ادعای شناخت از زندگی و تفکر وی نمیکرد. او بهلحاظ فکری و اخلاقی بسیار باز و دارای سعه صدر بود، تا آنجا که در میان شخصیتهایی که درباره آنها مینوشت، برخی با تفکرات و مواضع او مخالف بودند. او در انتخاب اعلام هیچگونه محدودیتی قائل نبود و اندیشمندان را از طبقات و شهرهای مختلف و تفکرات متباین و گاه متناقض برمیگزید.
وفات
دکتر عبدالامیر اعسم، در روز پنجشنبه سیزدهم ژوئن 2019م، در سن 79 سالگی، در پی حمله قلبی درگذشت. با رحلت وی، عراق و جهان عرب شخصیت فلسفی بزرگی را از دست دادند. متفکر بزرگ عبدالامیر اعسم درگذشت، اما کتابهایی را بهجا گذاشت که منابع اصلی را برای همه محققان و کسانی است که در فلسفه کار میکنند.
آثار
وی بیش از چهل کتاب نوشته که از آن جمله است:
- ابن الريوندي في المراجع العربية الحديثة؛
- مقاربات فلسفية في تشريح العقل عند العرب؛
- المصطلح الفلسفي عند العرب؛
- دراسات في الاستشراق؛
- من تاريخ الفلسفة العربية في الإسلام؛
- الرسائل الفلسفية الصغرى؛
- أبوحيان التوحيدي؛ كتاب المقابسات؛
- من أعلام الفكر العراقي المعاصر؛
- رسائل منطقية لفلاسفة العرب[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: صحيفة العرب
منابع مقاله
وابستهها
الأدویة المفردة في کتاب «القانون في الطب» لابن سینا
المبين في إصطلاحات الحكماء و المتكلمين
رسائل منطقية في الحدود و الرسوم للفلاسفة العرب: ابن حیان - الکندی - الخوارزمی - ابن سینا - الغزالی
الفيلسوف الغزالي: إعادة تقويم لمنحني تطوره الروحي
تاريخ إبن الريوندي الملحد: نصوص و وثائق من المصادر العربیة خلال ٲلف عام