فره‌وشی، علی‌محمد
علی‌محمد فره‌وشی (۱۲۵۴-۱۳۴۷ش)، ملقب به مترجم همایون، از پایه‌گذاران مدارس نوین در ایران و از نخستین نویسندگان کتاب‌های درسی جدید برای دانش‌آموزان ایرانی بشمار می‌رفت. وی همچنین تسلط کم‌مانندی بر زبان فرانسوی داشت و از جمله مترجمان زبردست ایران شناخته می‌شد و از جمله برخی از سفرنامه‌های مهم مستشرقین اروپایی در ایران را برای نخستین بار به فارسی ترجمه نمود.
ولادت
علی‌محمد فره‌وشی در سال ۱۲۵۴ش، در اصفهان زاده شد[۱].
تحصیلات
وی پس از فراگیرى مقدمات در زادگاهش، براى تحصیل عربى و مبانى طب به تهران رفت[۲].
تحصیل در دارالفنون
وى سفرى به استانبول کرد و پس از بازگشت، در مدرسه دارالفنون به فراگیرى زبان فرانسه و ریاضیات پرداخت و بعد وارد وزارت فرهنگ شد و کار خود را با سرپرستى دبستان دانش و آموزگارى زبان و ریاضى در مدرسه کمالیه شروع کرد. او مدارس بسیارى را تأسیس نمود[۳].
مشاغل
عمده مشاغل وى عبارتند از:
- ریاست معارف زنجان؛
- بازرسى عالى فرهنگ؛
- ریاست مدرسه معقول و منقول چهارباغ اصفهان؛
- سرپرستى مدرسه ارامنه در جلفا؛
- سرپرستى آموزشگاه‌هاى زرتشتیان تهران[۴].
وفات
وی در سال ۱۳۴۷ش، در تهران درگذشت[۵].
آثار
از جمله آثار وى عبارتند از: الف)- تألیف:
- اصول جبر و مقابله؛
- حساب مقدماتى؛
- حساب سال اول؛
- حساب مظفرى؛
- حساب نوین؛
- حل المسائل جبر؛
- هندسه؛
- علم الاشیاء؛
- جغرافیاى رهنما؛
- دستور دانش؛
- باستاننامه؛
ب)- ترجمه:
- ایرانى که من شناختهام؛
- ربنسن سویس؛
- سفرنامه مادام دیو لافوآ[۶].
- سفرنامه از خراسان تا کشور بختیارى، نوشته هانری رنه دالمانی (این سفرنامه مهم، در سال ۱۳۳۳ش، توسط صنعتی‌زاده کرمانی از اروپا به ایران آورده شد و ابراهیم رمضانی مدیر کتاب‌فروشی ابن سینا آن را خریداری نمود و برای ترجمه در اختیار علی‌محمد فره‌وشی، متخلص به مترجم همایون، گذاشت)[۷].
پانویس
منابع مقاله
- بی‌نام، «محمدعلی فره‌وشی»، برگرفته از سایت «راسخون»، پنج‌شنبه 13 آذر 1399
- بی‌نام، «سفرنامه دالمانی»، برگرفته از سایت «مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی»، پنج‌شنبه 13 آذر 1399