صدر، سید اسماعیل
سید اسماعیل بن سید حیدر صدر (1340- 1388ق)، از علمای شیعه عراق و از شاگردان بزرگانی همچون سید ابوالقاسم خویی (متوفی 1413ق) و محمدکاظم شیرازی (متوفی 1367ق) بوده و کتاب «شرح فقهي استدلالي موسع علی کتاب بلغة الراغبین» از آن اوست. شهید محمدباقر صدر برادر ایشان است.
| نام | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | آیت‌الله حیدر صدر |
| متولد | 1340ق |
| محل تولد | کاظمین |
| رحلت | 1388ق |
| اساتید | سید ابوالقاسم خویی |
| برخی آثار | اللمعة في حكم صلاة الجمعة |
| کد مؤلف | AUTHORCODE019940AUTHORCODE |
ولادت و نسب
آیت‌الله سید اسماعیل صدر در دهم رمضان 1340ق/ 8-5-1922م، در شهر کاظمین، در بیت علم و تقوا، دیده به جهان گشود[۱].
وی فرزند آیت‌الله حیدر صدر و نوه آیت‌الله اسماعیل صدر و از نوادگان صدرالدین صدر (کسی که خاندان صدر به نام او نام‌گذاری شده) و ابراهیم شرف‌الدین (جد خاندان آل شرف‌الدین) بوده و نسب او با چندین واسطه، به امام کاظم(ع) می‌رسد[۲].
تحصیلات
وی دروس مقدمات و سطوح را در شهر کاظمین، نزد پدر بزرگوار و عموی گرامی‌اش سید محمدجواد صدر و میرزا علی زنجانی آموخت و سپس در سال 1365ق، در سن 25 سالگی، به همراه برادر کوچکش، شهید محمدباقر صدر، به نجف اشرف مهاجرت نموده و از محضر علمای آن، کسب فیض نمود که عبارتند از آیات عظام:
- شیخ محمدرضا آل‌یاسین (دایی ایشان)؛
- شیخ مرتضی آل‌یاسین (دایی ایشان)؛
- شیخ محمدکاظم شیرازی؛
- سید محسن حکیم؛
- سید عبدالهادی شیرازی؛
- سید ابوالقاسم خویی[۳].
اجازه اجتهاد
ایشان از طرف آیت‌الله سید عبدالهادی شیرازی و مرتضی آل‌یاسین، اجازه اجتهاد دریافت نموده است[۴].
تدریس
آیت‌الله سید اسماعیل صدر، در زمان اقامت در نجف، صاحب کرسی تدریس دروس خارج فقه و اصول بوده و طلاب بسیاری از محضر ایشان، کسب فیض می‌نمودند. سید محمد صدر، مباحث فقهی ایشان در مبحث نماز جمعه را در کتاب «اللمعة في حكم الجمعة» تقریر نموده است. تدریس ایشان در سال 1380ق به علت رجوع به کاظمین، متوقف گردید[۵].
وفات
وی در ششم ذی‌الحجه 1388ق، دعوت حق را لبیک و دار فانی را وداع گفت[۶].
آثار
- شرح فقهي استدلالي موسع علی كتاب بلغة الراغبين؛
- تعليقة علی كتاب كفایة الأصول لآخوند الخراساني؛
- رسالة عملية (تعلیقی است بر کتاب «العروة الوثقی»)؛
- تعليقة علی كتاب «التشريع الجنائي الإسلامي» نوشته عبدالقاده عوده؛
- محاضرات في تفسير القرآن؛
- شرح رسالة الحقوق للإمام علي بن الحسین(ع)؛
- تقريرات المحقق الخوئي في الأصول؛
- تقريرات المحقق الخوئي في الطهارة؛
- تقريرات المحقق الخوئي في المكاسب؛
- رسالة في قاعدة الفراغ و التجاوز؛
- شرح كتاب النكاح من العروة الوثقی؛
- تعليقة علی الجزء الثاني من شرح اللمعة؛
- رسالة في تشخيص المدعي و المنكر؛
- رسالة في بيع الصبي و أحكامه؛
- رسالة في أسباب اختلاف المجتهدين؛
- مستدرك الأعیان، شامل ملاحظاتی بر کتاب «أعیان الشيعة»؛
- تقريرات بحث فقه آیت‌الله محمدرضا آل‌یاسین؛
- فوائد في الفقه و الأصول؛
- فصل الخطاب في حكم أهل الكتاب؛
- رسالة في معنی العدالة و أخری في حد الترخص للمسافر؛
- رسالة في قبلة المتحير؛
- رسالة في صلاة الجمعة؛
- رسالة في اللباس المشكوك؛
- رسالة في فروع العلم الإجمالي[۷].
پانویس
منابع مقاله
صدر، سید محمد، «اللمعة في حكم صلاة الجمعة؛ تقریر لما أفاده سیدنا الأستاذ العلامة الحجه المجاهد آیةألله السید اسماعیل الصدر(قدس‌سره)»، قم، انتشارات مؤسسة المحبین، چاپ اول، 1432ق.