زرندی، محمد بن یوسف
محمد بن یوسف زرندی (693-757ق)، فقیه و محدث مکی و قاضی شیراز و صاحب آثار متعدد، از جمله: «معارج الوصول إلى معرفة فضل آل الرسول و البتول».
تولد
جمال‌الدین (یا شمس‌الدین) محمد بن عزالدین ابوالمظفر یوسف بن حسن بن محمد بن محمود بن حسن مدنی زرندی، در سال 693ق، در مدینه منوره به دنیا آمد.
مشاغل و مناصب
او در خانواده علم و فقاهت پرورش یافته، پدرش عزالدین در شمار فقیهان مدرسه مستنصریه بود. جمال‌الدین بعد از فوت پدر جزو محدثین و مشایخ حدیثی حرم شریف نبوی بشمار می‌آمد، وی در آنجا به تدریس فقه و حدیث پرداخت.
جمال‌الدین در سال 745 به ایران و شهر شیراز سفر کرد. در آنجا در شمار مقربان شاه ابواسحاق بن ملک شرف‌الدین محمود درآمده و به دستور وی متصدی امر قضا گردید.
زرندی کتاب «بغية المرتاح» خویش را به شاه ابواسحاق تقدیم کرده است.
پیرامون شهر زرند که مؤلف بدان منتسب شده، سخنان گوناگونی گفته شده است؛ برخی آن را شهری بین تهران و اصفهان و گروهی نیز آن را همان زرند کرمان دانسته‌اند. شماری از زرندی‌ها در فاصله بین قرن هفتم تا دهم در مدینه منوره زندگی می‌کردند.
جایگاه زرندی نزد علما و اندیشمندان اسلامی
بسیارى از عالمان و فرهیختگان شیعه و سنّى، زرندى و تألیفاتش را ستوده‌اند؛ ابن صبّاغ مالکى در «فصول المهمه»، سمهودى در «جواهر العقدين»، احمد بن فضل بن محمد باکثیر در «وسيلة المآل»، شهاب‌الدین احمد در «توضيح الدلائل»، قندوزى در «ينابيع المودّة»، میرحامدحسین در «عبقات الأنوار»، محمد بن رافع سلامى در «منتخب المختار من ذيل تاريخ بغداد»، جنید در «شدّ الإزار»، ابن حجر در «الدرر الكامنة في أعيان المائة الثامنة» و علامه امینى در «الغدير».
آثار
- الإعلام بسيرة النبي(ع)؛
- بغية المرتاح إلى طلب الرباح (وى در این کتاب چهل حدیث را همراه اسناد و راویان آنها گرد آورده. او در این اثر برخى از انظار و آراء ابن تیمیه را نیز نقد کرده است)؛
- شرح بغية المرتاح؛
- معارج الوصول إلى معرفة فضل آل الرسول و البتول؛
- مولد النبي(ص)؛
- نظم درر السمطين في فضائل المصطفى و المرتضى و البتول و السبطين (این کتاب با تحقیق دکتر محمدهادی امینى به همت کتابخانه نینوا در تهران به چاپ رسیده است)[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: کرباسی، مهدی، ص14-16
منابع مقاله
کرباسی، مهدی، «فضیلت‌های آل پیامبر(ص) از دیدگاه عالمان اهل سنت»، ترجمه «معارج الوصول إلى معرفة فضل آل الرسول و البتول»، تألیف محمد بن یوسف زرندی، نشر حبیب، قم، دوم، 1393ش.