مکاسب محرمه
مکاسب محرمه، مجموعه درس‌های خارج فقه محمدجواد فاضل لنکرانی، به زبان فارسی است که در دو جلد، با تقریر و تنظیم محسن برهان مجرد و محسن ابوالحسنی، به چاپ رسیده است.
| مکاسب محرمه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فاضل لنکرانی، محمدجواد (نويسنده)
بوالحسنی، محسن (محرر) علوی، سلمان (محرر) برهان مجرد، محسن (محرر) |
| ناشر | مرکز فقهی ائمه اطهار |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | 1396ش |
| شابک | 978-600-388-069-6 |
| موضوع | معاملات (فقه) |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /الف8 م704227 190/1 BP |
مباحث این کتاب، در سال‌های 1384 و 1385 القا شده است[۱].
ساختار
کتاب در دو جلد تنظیم شده است. جلد اول، مشتمل است بر پیشگفتار، مقدمه و متن اصلی در دو بخش (به‌ترتیب دارای سه و هشت فصل) و جلد دوم، حاوی ادامه مطالب در دو بخش (بخش سوم و چهارم و هرکدام، مشتمل بر شش فصل) می‌باشد.
گزارش محتوا
درباره مباحث مطرح‌شده در این کتاب، نکات زیر قابل توجه است:
- مباحث آن بر اساس ترتیب مکاسب محرمه مرحوم شیخ انصاری تنظیم شده است؛ به‌خاطر اینکه مکاسب شیخ، حواشی، شروح و تعلیقات بسیاری دارد و از متونی است که طلاب علوم دینی با آن آشنایی دارند[۲] و نیز از عمیقترین و دقیقترین کتاب‌هایی است که در موضوع معاملات ممنوعه و محرم نگاشته شده است. این کتاب، علاوه بر تعلیم روش اجتهاد و کیفیت دقیق آن در مسائل مطروحه، مخاطب را با چگونگی اجتهاد در مسائل جدید و نوپیدا آشنا و مسلط می‌سازد[۳].
- سعی نویسنده بر آن بوده که آراء و نظریات مدققین از محشین مکاسب: سید یزدی و ایروانی و نائینی و دیگران و بالاخص مرحوم امام خمینی و محقق خویی مورد بحث و بررسی قرار گیرد[۴].
- مسائل جدیدی همچون تلقیح مصنوعی[۵] و حق تألیف[۶] در آن، طرح و بررسی شده است.
- بخش اول کتاب، مباحث کلّی، همچون روایات عام، تقسیم مکاسب، متعلّق حرمت در بحث مکاسب محرّمه را در خود جای داده است[۷].
- بخش دوم، درباره اکتساب با اعیان نجس است و در آن از معامله اعیان نجس، معامله بول، معامله عذره، معامله خون، معامله منى، معامله مردار، معامله سگ و خوک و کسب درآمد به‌وسیله خمر بحث شده است[۸].
- بخش سوم، درباره اکتساب با اعیان متنجّس است و در آن از بحثهاى مقدّماتى (همچون: تفصیل شیخ انصارى میان انواع متنجّسات، ادلّه عدم جواز بیع متنجّس و وجوب اعلام نجاست به مشترى)، بیع درندگان و مسوخ، بیع عبد کافر، بیع فشرده انگور، بیع روغن متنجّس و بیع مطلق متنجّسات سخن رفته است [۹].
- بخش چهارم، درباره سایر اکتسابهاى حرام است و در آن از حقّ تألیف، بیع هیاکل عبادت، بیع آلات قِمار، بیع آلات لهو، بیع ظروف طلا و نقره و بیع «دراهم مغشوشه» بحث شده است[۱۰].
وضعیت کتاب
در پاورقی‌های کتاب، منابع مطالب و پاره‌ای توضیحات آمده است. فهرست مطالب هر جلد در انتهای همان جلد و در انتهای جلد دوم، قبل از فهرست مطالب، فهرست منابع ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار، مقدمه و متن کتاب.