عزاوی، عباس
عباس عزاوی (1890م/1307ق-1391ق/1971م)، مورخ و ادیب عراقی و عضو چندین آکادمی علمی عربی و مسلط بر زبان‌های ترکی و فارسی بوده و مشهورترین کار وی در مورد تاریخ عراق، «موسوعة تاريخ العراق بين احتلالين» است.
زادروز، زادگاه و نسب
عباس بن محمد بن ثامر بن محمد بن جادر بایزید عزاوی، منسوب به قبیله العزه در عراق، در سال 1890م، در منطقه بادیه دیاله (استان دیالی) متولد شد و هنگامی که پنج ساله بود، پدرش به قتل رسید و مادرش وی را به‌همراه برادرش به بغداد برد تا نزد عموی او که با وی ازدواج کرد، زندگی کند[۱].
تحصیل و اساتید
او ترتیل و تجوید را از افندی وسواسی آموخت و وارد مدرسه ابتدایی شد، سپس به رشدیه عثمانی (دوره متوسطه) رفت. اولین آموزش‌های وی مذهبی بود و نزد تعدادی از علمای دین از جمله شیخ عبدالرزاق اعظمی، شیخ عبدالله موصلی و استاد محمود شکری آلوسی علم آموخت. وی اجازه علمی را از حاج علی علاءالدین آلوسی گرفت. در سال 1919م، وارد دانشکده حقوق در بغداد شد و در سال 1921م، از آنجا فارغ‌التحصیل گردید و کار وکالت را شروع کرد و آن را تا آخر عمر ادامه داد[۲].
فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی
وی علاوه بر کار وکالت، در امور اجتماعی و فرهنگی و علمی نیز نقشی پررنگ داشت؛ همچون: پیوستن به انجمن جوانان مسلمان در سال 1930م، آموزگاری در برخی از مدارس بغداد، عضویت در مجامع علمی و...
آثار
- موسوعة تاريخ العراق بين احتلالين؛
- تاريخ اليزيدية و أصل عقيدتهم؛
- تاريخ عشائر العراق؛
- الكاكائية في التاريخ؛
- تاريخ علم الفلك في العراق و علاقاته بالأقطار العربية و الإسلامية؛
- التعريف بالمؤرخين؛
- ذكرى أبي‌الثناء الآلوسي؛
- تاريخ النقود العراقية؛
- تاريخ الضرائب العراقية؛
- تاريخ الأدب العربي في العراق؛
- النخل في العراق؛
- مجموعة عبدالغفار الأخرس؛
- منتخب المختار في علماء بغداد؛
- رحلة المنشي البغدادي إلى العراق (ترجمه از فارسی به عربی)؛
و...[۳].
کتابخانه او
او با زحمت فراوان و صرف مبالغی هنگفت، کتب خطی منحصربه‌فرد و ارزشمندی را از نقاط مختلف کشورهای اسلامی فراهم آورد و کتابخانه‌ای بزرگ را بنیان نهاد[۴].
وفات
وی در 17 ژوئیه سال 1971م، مطابق با 25 جمادی‌الاول سال 1391ق، درگذشت و در مقبره غزالی به خاک سپرده شد[۵].
پانویس
منابع مقاله
وابسته‌ها
سمط الحقائق (في عقائد الإسماعیلیة)
موسوعة تاریخ العراق بین إحتلالین
تاریخ علماء بغداد: منتخب المختار
الشیخ بهاء الدین محمد العاملی (953-1030ق): (مجموعة رسائل و بحوث فی سیرة الشیخ البهائی)
رحلة المنشي البغدادي إلی العراق
[[تاریخ النقود العراقیة لما بعد العهود العباسیة من سنة 656ه-1258م الی سنة 1335ه-1917م: یحتوی علی مطالب تاریخیة و تحقیقات سیاسیة و مالیة و إداریة و إجتماعیة عشائر العراق]]