سابق، سید
سید سابق (۱۹۱۵-۲۰۰۰م)، نویسنده کتاب «فقه السنة»، از علمای دانشگاه الازهر و از اعضای جنبش اخوان‌المسلمین بود.
تولد
وی در استان منوفیه در مرکز باجور در روستای اسطنها در ماه ژانویه سال ۱۹۱۵م، موافق با ۱۳۳۵ق، دیده به جهان گشود[۱].
منهج فقهی
او بیشتر از سایر هم‌فکران و هم‌قطارانش به فقه اشتغال داشت و اولین مکتوب خود را تحت عنوان فقه طهارت، در مجله هفتگی اخوان المسلمین به چاپ رساند و همچون کتاب «سبل السلام» صنعانی و «بلوغ المرام» ابن حجر و «نيل الأوطار» شوکانی، فقهی معتمد بر حدیث را تألیف کرد و در این راستا از کتاب «الدين الخالص» علامه شیخ محمود خطاب سبکی و از کتاب «مغنی» ابن قدامه و «زاد المعاد» ابن قیم استفاده کرده و منهجی را در فقه بر عدم تجریح و تعصب مذاهب و استناد به نصوص کتاب و سنت و اجماع، خودداری از تعقیدات لفظی، برخورداری از عمق تعلیل و استدلال، میل و گرایش به آسان‌گیری، استفاده از رخصت‌ها و فرصت‌ها تدوین کرد[۲].
دستگیری و زندان
در قضیه ترور محمود فهمی نقراشی پاشا، به اتهام اینکه سید سابق فتوای ترور او را در مقابل غیر قانونی اعلام کردن حرکت اخوان المسلمین برای عبدالمجید حسن صادر کرده، وی را دادگاهی و به پای میز محاکمه کشاندند، ولی چون نتوانستند این ادعا را ثابت کنند، آزادش کردند[۳]. سید سابق بعدها همچون سایر هم‌فکرانش، همراه مجموعه‌ای از جوانان اخوان المسلمین در سال ۱۹۴۹ راهی زندان‌های جمال عبدالناصر شد، اما در زندان هم بیکار ننشست و جلسات فقه و حلقات ذکر را دایر و اداره کرد[۴].
مسئولیت‌ها
مدتی بعد از آزادی از زندان، مدیریت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در وزارت اوقاف را در زمان ریاست شیخ احمد حسن باقوری به‌عهده داشت و در این مدت جایگاه رفیعی را در این وزارت به دست آورد. اما زمانی که دکتر محمد بهی، سکاندار وزارت اوقاف شد به دلیل ارتباط ناخوشایندی که با شیخ محمد غزالی و سید سابق داشت، آنان را به دانشگاه الازهر انتقال داد. سید سابق در سال‌های اخیر عمرش به دانشکده ام‌القری در مکه مکرمه انتقال داده شد و در سال ۱۴۱۳ق، جایزه ملک فیصل در فقه اسلامی را از آن خود کرد[۵].
وفات
او در یک‌شنبه ۲۳ ذی‌القعده سال ۱۴۲۰ق، موافق با ۲۷ فوریه ۲۰۰۰م، در سن ۸۵ سالگی از دنیا رفت و در گورستان زادگاهش روستای اسطنها در میان خانواده و خویشانش به خاک سپرده شد[۶].
آثار
- فقه السنة؛
- مصادر القوة في الإسلام؛
- الربا و البديل؛
- رسالة في الحج؛
- رسالة في الصيام؛
- تقاليد و عادات يجب أن تزول في الأفراح و المناسبات؛
- تقاليد و عادات يجب أن تزول في المآتم؛
- العقائد الإسلامية؛
- إسلامنا؛
و...[۷].
پانویس
منابع مقاله
پایگاه اینترنتی سوزی میحراب، سید سابق را بشناسیم، تهیه و ترجمه: عبدالرحمن رسولیان، به آدرس: http://sozimihrab.org/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82-%D8%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%90%D9%85-%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85/