ابن رسته، احمد بن عمر
ابن رسته، ابوعلى احمد بن عمرِ رسته (قرن سوم)، جغرافی‌دان و مؤلف کتاب «الأعلاق النفيسة».
اختلاف در نام ابن رسته
برخى نام او را با تردید، «محمد» نیز نوشته‌اند. سوسه، نام پدر او را محمد بن اسحاق آورده، اما غنیم به استناد نوشته روی جلد نسخه‌ای از کتاب ابن رسته، نام پدر او را عمر بن عمر ذکر کرده است. خوولسون، خاورشناس روس نام او به‌صورت «ابن دسته» خوانده بوده که چند سال نیز مورد قبول واقع شد، ولى بعدها به‌تدریج این شبهه برطرف شد.
تولد
از تاریخ ولادت ابن رسته اطلاعى در دست نیست؛ تنها می‌دانیم که زادگاهش اصفهان بوده و مدتى از عمر خود را در آن دیار به سر برده است. خود او ضمن وصف اصفهان می‌نویسد که از مردم آن دیار است.
سفرها
ابن رسته در 290ق/903م، در موسم حج در مکه بوده و مطالبى راجع به کتیبه‌های مسجدالنبى و درهای آن در کتاب خود آورده است.
وفات
در مورد سال درگذشت ابن رسته، اختلاف نظر وجود دارد. بعضى آن را 290ق و برخى سال پیش از آن و بعضى دیگر 291ق، نوشته‌اند. نالینو تاریخ درگذشت او را میان سال‌های 290 و 300ق، دانسته است.
آثار
الأعلاق النفيسة، تنها اثر ابن رسته بشمار می‌رود.
خاورشناسان و محققان، تا اواسط سده 19م، ابن رسته را نمی‌شناختند و با کتاب او آشنایى نداشتند. ابن ندیم نیز در «الفهرست»، نامى از او و آثارش نبرده است. ابتدای آشنایی با وی از هنگامی است که «خوولسون»، بخشى از کتاب «الأعلاق النفيسة» را پیرامون روس‌ها، اسلاوها و مردم بالکان در 1869م، به چاپ رسانید[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: رضا، عنایت‌الله، ج3، ص553-554
منابع مقاله
رضا، عنایت‌الله، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374ش.