غاوجی، وهبی سلیمان

وهبی سلیمان غاوجی (1923-2013م)، عالم اهل سنت و از برجسته‌ترین فقهای حنفی سوریه و شهرت او به دلیل تألیف به زبان آلبانیایی است.

نام	وهبی سلیمان غاوجی
نام‌های دیگر
نام پدر	شیخ سلیمان بن خلیل غاوجی
متولد	17می ‌سال 1923م
محل تولد	اشکودر در شمال آلبانی
رحلت	سه‌شنبه 19 فوریه 2013، مطابق با 9 ربیع‌الثانی 1434ق
اساتید	حافظ حسن مصطفی شیخ ابراهیم سلیمان دیبرا محمد الخضر حسین محمد مصطفی مراغی محمد علی السایس
برخی آثار	فضائل القرآن پاسخ به پندارهای توسل توسل و ردشبهات بدعت و احکام آن توسل در یک نگاه
کد مؤلف	AUTHORCODE12299AUTHORCODE

تولد و تحصیل

وی در 17می ‌سال 1923م، در اشکودر در شمال آلبانی متولد شد که از بین بقیه شهرهای آلبانی اکثریت مسلمان دارد. او در این شهر رشد کرد و تحت سرپرستی پدرش فقیه حنفی شیخ سلیمان بن خلیل غاوجی تربیت شد. او پسرش را در سن پنج سالگی به مکتب‌خانه مسجد وارد نمود. سپس در سن هفت سالگی وارد دبستان دولتی شد و به هنگام استراحت نیمروز برای ادامه فراگیری قرآن کریم به مکتب‌خانه مسجد می‌رفت. او این کار را در تابستان هم ادامه می‌داد و قرائت قرآن و بعضی از اصول اسلام را که امروزه عقائد، عبادات و مکارم اخلاق نامیده می‌شود، فراگرفت.

وی پس از اتمام دوره ابتدایی خود در سال 1936م، تحصیل را ادامه نداد؛ زیرا شاه احمد زوغو فرمان داده بود که زنان حجاب از چهره بردارند و دانش‌آموزان و کارمندان، کلاه فرنگی بر سر بگذارند؛ لذا پدرش مانع از ادامه درس خواندن او شد.

مهاجرت

او با خانواده در تابستان سال 1937م، از طریق دریا از آلبانی به سوریه هجرت کرد و در دهمین ماه از سال 1937م، به پیشنهاد پدر، برای تحصیل در علوم عربی و شرعی به الازهر رفت و در آزمون شرکت نمود و پذیرفته شد.

وهبی در سال 1939م، فرصتی برای ورود به دانشکده شریعت یافت و با موفقیت در آزمون، وارد دانشکده شریعت شد. در سال 1945م، دوره دانشکده را گذراند و سپس دو سال به تحصیل علم حقوق شرعی (قضاوت) پرداخت و به گواهی‌نامه بین‌المللی الازهر که معادل دکتراست، دست یافت. کل دوره تحصیل شیخ در الازهر ده سال بود.

فعالیت‌های علمی و دینی

بازگشت به دمشق و اشتغال به تدریس در مدارس شرعی حلب در سال 1948م، برای مدت سه سال؛
تدریس علوم دینی و ایراد خطابه در برخی از مساجد دمشق، از سال 1950 تا 1966م. در خلال همین سال‌ها در دانشکده شریعت دانشگاه دمشق، یک سال به تدریس پرداخت و در همان دوران شروع به نوشتن مقالات اسلامی در نشریات موجود نمود؛
سفر به ریاض در سال 1966 برای تدریس در دانشکده شریعت (دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود) و مشغول شدن در مؤسسه علمی تابع دانشگاه به مدت یک سال؛
انتقال به مدینه منوره و برای مدتی کوتاه تدریس در مؤسسه متوسطه در دانشگاه اسلامی، سپس انتقال به مرکز تحقیقات علمی دانشگاه؛

و...

اساتید

حافظ حسن مصطفی؛
شیخ ابراهیم سلیمان دیبرا؛
شیخ شعیب دغنوری؛
شیخ محمد الخضر حسین؛
شیخ محمد زاهد کوثری.
شیخ محمد مصطفی مراغی؛
شیخ مصطفی صبری؛
شیخ فکری یاسین؛
شیخ محسن ابودقیقه؛
شیخ محمد علی السایس؛
شیخ حسن حبنکه میدانی؛
شیخ محمد صالح فرفور؛

و...

شاگردان

شیخ دکتر مصطفی البغا؛
استاد محمد زحیلی؛
استاد محمد میسار بن شیخ محمد بشیر المراد؛

و...

توجه به آلبانی

علاقه شیخ به آلبانی و مردم آلبانی با وجود مهاجرت طولانی از کشورش بسیار زیاد بود. در سال 1974م، وی خواستار بازدید از آلبانی شد، اما رژیم کمونیستی به او اجازه نداد که این کار را انجام دهد و مانع ورود او به آلبانی شد. پس از سقوط کمونیسم توانست به وطن خود آلبانی سفر کند و بارها و بارها سفرش را تکرار کرد و سخنرانی‌های زیادی را در مورد موضوعات مربوط به بسیاری از مشکلات موجود در آلبانی، از جمله «وضعیت زنان در اسلام» ارائه داد.

وفات

وی روز سه‌شنبه 19 فوریه 2013، مطابق با 9 ربیع‌الثانی 1434ق، در شارجه امارات درگذشت.

آثار

وی علاوه بر نوشتن مقالات فراوان در موضوعات متعدد و درج آنها در نشریات متعدد، بیش از 40 کتاب، به زبان عربی، 35 کتاب به زبان آلبانیایی و... تألیف کرده است. همچنین به تحقیق، تعلیق، مقدمه‌نگاری و بازبینی بسیاری از کتب همت نهاده است. از جمله آثار اوست: