حسنین، عبدالنعیم محمد
عبدالنعیم محمد حسنین، خاورشناس و نویسنده مصری، در سال 1923م، متولد شد. او تحقیقاتی فراوان در زمینه تاریخ و ادبیات فارسی دارد که «إيران و العراق في العصر السلجوقي»، از آن جمله است.
تولد و تحصیل
عبدالنعیم محمد حسنین در شهر اسیوط مصر به دنیا آمد. در سال 1944م، از دانشگاه قاهره لیسانس زبان فارسی گرفت. در سال 1948م، به انگلستان رفت و به مدت دو سال در مدرسه زبان‌های شرقی و آفریقایی لندن درس خواند. سپس عازم ایران شد و به‌عنوان دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران پذیرفته شد. در ایران از محضر استادانی چون سعید نفیسی، عبدالعظیم قریب، محمدتقی بهار، محمد قزوینی، احمد بهمنیار، خطیبی و مقدم سود جست[۱].
علاقه به تاریخ و ادبیات ایران
وی در دوره دو ساله‌ای که در ایران بود، به شهرهای مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز و اصفهان سفر کرد و بعد از پایان تحصیلات خود به مصر برگشت. عبدالنعیم بعد از عبدالوهاب عزا، مؤثرترین فرد در پایه‌گذاری رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه‌های مصر بوده و بیشتر استادان فعلی زبان و ادبیات فارسی مصر، شاگردان او هستند. عبدالنعیم ایران را وطن دوم خود خوانده و کتاب‌های زیادی درباره ایران و ادبیات فارسی منتشر کرده است و کتاب «ایران و عراق در عصر سلجوقی»، یکی از آثار اوست که به بررسی عصر سلاجقه با تأکید بر ایران و عراق می‌پردازد. این کتاب یک اثر دانشگاهی خوب برای دوره کارشناسی تاریخ به حساب می‌آید[۲].
وی مواد پایان‌نامه دکتری خود در رشته زبان و ادبیات فارسی را در ایران گردآوری نمود. سپس به مصر بازگشت و پس از تکمیل پایان‌نامه‌اش با عنوان «نظامي الگنجوي شاعر الفضيلة» زیر نظر ابراهیم امین الشورابی، به اخذ درجه دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه عین‌الشمس نائل آمد.
تدریس و تحقیق
حسنین استاد دانشگاه قاهره، استاد دانشگاه عین‌الشمس و رئیس دانشکده ادبیات آن دانشکده بوده است. در کنگره هزاره فردوسی در مشهد و همایش استادان ایرانی، مصری، فرانسوی، انگلیسی و آمریکایی که به‌مناسبت افتتاح ساختمان جدید دانشکده فقه در نجف برپا شده بود، شرکت کرده است[۳].
آثار
حسنین نزدیک به چهل کتاب تألیف و تصحیح کرده و مقاله‌های زیادی نوشته و به چاپ رسانیده است:
کتاب‌ها
- معالم تاريخ المصر الحديث؛
- قاموس الفارسية؛
- إيران و العراق في العصر السلجوقي؛
- إيران في ظل الإسلام: في العصور السنية و الشيعية؛
- فن المثنوي؛
- نظامي الگنجوي شاعر الفضيلة (پایان‌نامه دکتری)؛
- إيران، ماضي‌ها و حاضرها، از تألیفات ویلبر نیوتون (ترجمه به عربی)؛
- دراسات في النثر الفارسي و تطوره؛
- راحة الصدور (تصحیح)؛
- مخزن الأسرار، تألیف نظامی گنجوی (ترجمه به عربی)؛
- جمال‌الدين الأسدآبادي[۴].
مقالات
- بحث في قصة الإسكندر ذي‌القرنين كما صورها الأدب الفارسي الإسلامي؛
# حوليات كلية الآداب؛
- الطريق إلی النصر؛
- أسطورة الإسكندر ذي‌القرنين؛
- القصة في الأدب الفارسي؛
- كليلة و دمنة بين الفارسية و العربية[۵].
پانویس
منابع مقاله
# مشکین‌نژاد، پرویز و فیروزآبادی، سید سعید، فرهنگ خاورشناسان، زندگی‌نامه و کتاب‌شناسی ایران‌شناسان و اسلام‌شناسان، جلد 3، ص607، به آدرس اینترنتی:
http://elib.ihcs.ac.ir/Home/Book/1/3#
- کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، به آدرس اینترنتی:
- پایگاه مجلات تخصصی نور، به آدرس اینترنتی: