حکیم، سید عبدالصاحب
عبدالصاحب حكيم (۱360- 1403ق)، فقیه، اصولی، استاد حوزه نجف، از شهدای خاندان حکیم به دست حزب بعث، فرزند آیت‌الله سید محسن حکیم
| نام | حکیم، سید عبدالصاحب |
|---|---|
| نامهای دیگر | آیت‌الله شهيد سيد عبدالصاحب حكيم |
| نام پدر | آیت‌الله سید محسن حکیم |
| متولد | 1360ق |
| محل تولد | نجف اشرف |
| رحلت | 1403ق |
| اساتید | آیت‌الله سید محسن حکیم |
| برخی آثار | المرتقی إلی الفقه الارقی: کتاب الخیارات
المرتقی إلی الفقه الأرقی: کتاب الحج |
| کد مؤلف | AUTHORCODE05383AUTHORCODE |
ولادت
در سال 1360ق در خانواده‌اى اهل علم و تقوا در شهر نجف اشرف ديده به جهان گشود. پدرش سيد محسن حكيم از مراجع بزرگ جهان اسلام و از شخصيت‌هاى برجسته علماى عصر حاضر مى‌باشد.
خاندان
خاندان حكيم از بزرگ‌ترين و مشهورترين خاندان‌هاى عراق مى‌باشد كه در رأس آنها فقيه راحل، آيت‌الله سيد محسن طباطبايى حكيم مرجع بزرگ شيعه در قرن حاضر است. خاندان حكيم خاندانى شريف و داراى شخصيت‌هاى بزرگ علمى مى‌باشند كه بسيارى از آنها به درجه رفيع شهادت نايل آمدند. اين خاندان با تاريخ درخشان خود بخشى از تاريخ عراق را به خود اختصاص داده‌اند و با پايدارى در راه حق تا آخرين قطره خون مهر شهادت را بر آثار گران‌بهاى علمى خود زده‌اند.
تحصیلات
شهيد عبدالصاحب حكيم در شهر مقدس نجف اشرف از همان دوران كودكى، تحصيلات خود را آغاز نمود و به حوزه علميّه بزرگ آن شهر پيوست و شروع به فراگيرى علوم و معارف اسلامى از اساتيد بزرگ آن حوزه و خوشه‌چينى از خرمن علم و دانش آن انديشمندان بزرگ جهان اسلام كرد تااينكه خود يكى از چهره‌هاى درخشان آن حوزه و از اساتيد بزرگ درس سطح و خارج فقه و اصول گرديد.
شخصيت اخلاقى
شهيد عبدالصاحب حكيم از صفات برجسته اخلاقى برخوردار بود. وى انسانى حليم و بردبار و در مشكلات و حوادث زندگى از صبر فراوانى بهره‌مند بود. او با مهربانى با مردم سخن مى‌گفت و از خودخواهى پرهيز مى‌نمود. در ميان دوستان به جديت و پشتكار مشهور بود و به امور غير مهم نمى‌پرداخت. او باوقار و باشخصيت بود و در انجام وظايف و كارهاى مربوط به خود كوتاهى نمى‌كرد. در انجام فرامين شرعى، سخت كوشا بود و خود را فانى در طلب علم نموده بود. او هميشه نمازهايش را اول وقت به‌جا مى‌آورد و نيمه‌هاى شب براى نماز و قرائت قرآن برمى‌خاست. او از عزت نفس و همتى عالى برخوردار بود و با وجود آنكه منسوب به خاندان و بيت مرجعيت بود، هيچ‌گاه خود را برتر از ديگران نمى‌دانست.
شخصيت علمى
شهيد عبدالصاحب حكيم، علوم مقدماتى حوزه را نزد اساتيد حوزه علميّه نجف فراگرفت و دروس سطح را نزد برخى از افاضل خانواده آموخت؛ مانند علامه آيت‌الله سيد محمدعلى حكيم و علامه سيد محمدباقر حكيم. وى در دروس عالى حوزه از محضر آيت‌الله سيد محمد روحانى و آيت‌الله سيد ابوالقاسم خويى بهره برد و در سن 30 سالگى به درجه اجتهاد نايل آمد.
وى هفت دوره دروس سطح مانند رسائل، مكاسب و كفايه را در حوزه علميّه نجف اشرف تدريس نمود و در سال 1399ق تدريس خارج فقه و اصول را نيز شروع كرد. وى درس خارج اصول را به مبحث حجيت خبر واحد رساند و در فقه، مبحث اجتهاد و تقليد و كتاب الطهارة را به پايان رساند. متن درس ايشان كتاب «منهاج الصالحين» نوشته پدرش آيت‌الله سيد محسن حكيم بود. از ديگر درس‌هاى ايشان تدريس دوره‌هاى عقايد و اخلاق و تفسير قرآن بود كه براى طلاب جوان و فاضل حوزه علميّه نجف ايراد مى‌كرد.
اساتيد
- پدرش آيت‌الله سيد محسن حكيم؛
- برادرش علامه سيد محمدباقر حكيم؛
- آيت‌الله سيد محمدعلى حكيم؛
- آيت‌الله سيد محمد روحانى؛
- آيت‌الله سيد ابوالقاسم خويى؛
- آيت‌الله شهيد سيد محمدباقر صدر؛
و...
شهادت
سرانجام اين دانشمند بزرگ جهان اسلام، در حمله گسترده‌اى كه از سوى رژيم حاكم عراق به منازل آل حكيم نمودند، در شب سه‌شنبه 26 رجب 1403 دستگير و به‌همراه برادران و برادرزادگان خود در 7 شعبان 1403ق به درجه رفيع شهادت نايل آمد.
آثار
- منتقى الأصول (اين كتاب تقريرات درس خارج اصول آيت‌الله سيد محمد روحانى در نجف اشرف مى‌باشد)؛
- تقريرات فقهى (اين تقريرات شامل كتاب‌هاى خيارات، صوم، زكات، خمس، حج و ابواب ديگر فقهى است كه توسط استاد ايشان آيت‌الله سيد محمد روحانى در درس خارج فقه ايراد گرديده است)؛
- محاضرات في أصول الفقه (اين كتاب، شامل مباحث درس خارج اصول ايشان در نجف اشرف مى‌باشد كه شامل مباحث علم اصول تا حجيت خبر واحد مى‌شود)؛
- محاضرات في الفقه (اين كتاب، شامل مباحث درس خارج ايشان در نجف اشرف مى‌باشد و شامل مباحث اجتهاد و تقليد و كتاب طهارت است)؛
- رسالة في طهارة الخمر؛
- محاضرات توجيهية في العقائد و الأخلاق؛
- شرح كفاية الأصول (ر.ک: مقدمه محمدصادق جعفرى بر كتاب منتقى الأصول).