حمیدالله، محمد
محمد حميداللّه حیدرآبادی (1326 ـ 1423ق/1908ـ 2002م) نویسنده، محدث، فقیه، محقق نامدار اسلامی، یکی از علمای بزرگ شبه قاره هند، نخستین مترجم قرآن به زبان فرانسه، مسلط به 17 زبان از جمله به زبان انگلیسی، عربی، فارسی، فرانسه، آلمانی، اردو و اسلامبولی، بیش از 250 کتاب نوشته است.
ولادت
اجداد او از ترس حجاج بن یوسف ثقفی از حجاز به بصره مهاجرت کردند، سپس در قرن هشتم هجری در هندوستان ساکن شدند، از این خانواده بزرگ قضات، دولت‌مردان و دانشمندان زیادی بودند که در شبه قاره هند معروف و مشهور بودند. که از آن جمله شیخ حبیب‌الله برادر دکتر حمیدالله است که أنساب الأشراف بلاذری را به اردو ترجمه کرده است.
محمد حمیدالله در 16 محرم سال 1326ق مطابق با 1908م در حيدرآباد هند به دنيا آمد.
تحصیلات
تحصیلاتش را از حیدر آباد آغاز کرد، سپس به دانشگاه سوربن فرانسه رفت، و دکترایش را از دانشگاه سوربن دریافت کرد. سپس به حیدر آباد برگشت و به عنوان استاد مشغول به کار شد، سپس در سال 1368ق/ 1948م به پاریس بازگشت، و در آنجا اقامت گزید.و به عنوان استاد و مدرس در برخی از دانشگاههای فرانسه مشغول به کار شد و به عنوان استاد مهمان در برخی از دانشگاههای هند، فرانسه و ترکیه کار کرد. علاوه بر این در بسیاری از کنفرانسهای علمی در کشورهای مختلف جهان شرکت کرد و با بسیاری از مستشرقین در کشورهای محتلف آشنا شد و با بسیاری از آنها در امور دینی و دانشگاهی گفتگو و تبادل افکار نمود.
وى حدود نيمى از دوران زندگى خويش را در اروپا و كشورهاى خاورميانه به تحقيق و پژوهش گذرانيد. وى به زبانهاى انگليسى، عربى، فرانسه، آلمانى، اردو و اسلامبولى تسلط داشت و با آثار گرانبهاى خود به زبانهاى مزبور جوامع علمى را مستفيض كرد. تعداد کتاب‌هاى منتشر شدۀ وى 175 عنوان است كه بيست كتاب از اين ميان به زبان اردو و بقيه به زبانهاى خارجى و اروپايى نوشته شده است. حميداللّه در زندگى طولانى خود بالغ بر هزار و چند صد مقاله به نگارش درآورد كه موضوعات آنها مرتبط با قرآن، سيرۀ نبوى(ص)، فقه، تاريخ، حقوق، مكاتيب و غيره مى‌باشد.
وفات
وى در سال 2002م در سن 94 سالگى در ايالات متحده آمريكا بدرود حيات گفت.
آثار
«سلوك بين المللى دولت اسلامى، ترجمه سيد مصطفى محقق داماد، الوثائق السیاسیة كه تحت عنوان «نامه‌ها و پيمانهاى سياسى حضرت محمد(ص)»
به فارسى ترجمه شده است و...