مباحث في علوم القرآن (قطان)
مباحث في علوم القرآن تألیف منّاع خليل القطان.
| مباحث فی علوم القرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قطان، مناع (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسة الرسالة |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1421 ق |
| چاپ | 3 |
| موضوع | قرآن - علوم قرآنی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 69/5 /ق6م2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مؤلف محترم كه رياست دانشكده علوم قضايى رياض عربستان را برعهده دارد. در اين كتاب سعى نموده است كه بيشتر مباحث علوم قرآن را مطرح و بررسى نمايد از جمله:تعريف علوم قرآن-وحى-اسباب نزول-نزول قرآن جمع‌آورى قرآن-قواعدى كه مفسر به آن نياز دارد، معرفى مفسران مشهور و...
روش وى در كتاب، اين است كه پس از طرح موضوع بحث بعضى از نظرات موافق و مخالف را ذكر آنگاه نظر خود را ارائه مى‌نمايد.
اين كتاب تا كنون سه مرتبه به چاپ رسيده و همانطوريكه مؤلف آن در مقدمۀ چاپ سوم مى‌گويد در چاپ دوم و سوم سعى نموده نواقص آن را برطرف و بعضى از مطالب را به آن بيفزايد.
از جمله مباحثى كه در اين كتاب مطرح شده ولى در ديگر کتاب‌ها كمتر يافت مى‌شود.
بحث مثالهاى قرآن و جدلهاى آن است.كه با ذكر شواهدى از قرآن به خوبى مورد بررسى قرار گرفته است.
ساختار
كتاب داراى دو مقدمه(چاپ دوم و سوم) و 26 فصل مى‌باشد فهرست كلى مطالب فصول آن به قرار زير است:
تعريف علوم قرآن و چگونگى سير تكاملى آن، قرآن(تعريف و اسامى آن)، وحى(کیفیت و اقسام آن)، مكى و مدنى، شناخت اولين و آخرين آيه و سوره‌ايى كه نازل شده، اسباب نزول، نزول قرآن، جمع‌آورى قرآن و ترتيب آن، نزول قرآن بر هفت حرف، قرائت‌ها و قاريان(قرآن)، قواعدى كه مفسر به آن نياز دارد، فرق بين محكم و متشابه، عام و خاص، ناسخ و منسوخ، مطلق و مقيد، منطوق و مفهوم، اعجاز قرآن، مثالهاى قرآن، قسم‌هاى قرآن، جدل قرآن، قصه‌هاى قرآن، ترجمۀ قرآن، تفسير و تاويل، شروط مفسر و آداب آن، سير تطور و تكامل تفسير، معرفى بعضى از مفسران مشهور.
ويژگى‌ها
برخى از ويژگى‌هاى كتاب به شرح ذيل است:
- فصل هفدهم:در اين فصل پيرامون اعجاز قرآن بحث مى‌نمايد و يكى از موارد اعجاز كه اعجاز علمى قرآن مورد بررسى قرار داده آياتى را كه از آنها اعجاز علمى استفاده مى‌شود ذكر مى‌نمايند.
- فصل سوم:در اين فصل بعد از بيان معنى وحى شبهات منكرين وحى به خوبى بيان و جواب آنها داده شده
- فصل دوم:در تعريف قرآن-پس از بيان اسماء و صفات قرآن- فرق بين حديث قدسى، حديث نبوى و قرآن-همراه با شواهدى از كلام پيامبر(ص) توضيح داده شده
- فصل پنجم-شناخت اولين و آخرين آيه و سوره‌ايى كه بر پيامبر نازل شده-سه فائده براى شناخت آنها ذكر مى‌نمايد
- فصل يازدهم:قواعدى كه مفسر به آن نياز دارد.در اين فصل پس از بررسى قواعد مذكور بعضى از افعال كه داراى معناى نزدیکى به يكديگر مى‌باشند همچون خوف و خشية ابتاء و اعطاء و...مورد بررسى قرار گرفته
- فصل هيجدهم:مثالهاى قرآن-در اين قسمت پس از تعريف مثل و اقسام آن انواع مثل‌ها را همراه با ذكر نمونه شرح مى‌دهند و در پايان 8 فايده براى آوردن مثال ذكر مى‌كنند.
- فصل بيستم:در اين فصل جدلهاى قرآن را مورد بررسى قرار مى‌دهند.از جمله روش قرآن در مناظره و انواع مناظرات قرآنى