فصول في أصول الفقه
فصول في أصول الفقه، شرحی است بر کتاب «فرائد الأصول» شیخ مرتضی انصاری (متوفی 1281ق) که توسط شیخ محمود آل ذهب (متوفی 1324ق) نوشته و به همت نوه شارح، دکتر صاحب ذهب مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
| فصول في أصول الفقه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | آل ذهب، محمود (نویسنده)
ذهب، صاحب (مصحح) انصاري، مرتضي بن محمدامين (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسة الإنتشار العربي |
| مکان نشر | لبنان - بيروت |
| سال نشر | 2007م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-9953-476-26-1 |
| موضوع | اصول فقه شيعه - قرن 13ق. انصاري، مرتضي بن محمد امين، 1214 - 1281ق. فرائد الاصول - نقد و تفسير |
| زبان | عربي |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف8 ف40217 159 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
به نظر محقق، مخاطب این اثر مجتهدین یا عالمانی که قریب به این مرحله علمی هستند، می‌باشند[۱].
محقق، معتقد است که اصول فقه به‌منظور معالجه کارکرد عقل و سمع وضع شده است و در آن از ادله و عللی که مطابق با شرع است بحث می‌شود و اندیشیدن در مسائل فقهی با اسلوب منطق را شامل می‌گردد و هدف آن استنباط احکام شرعی با استدلال است...[۲].
شیخ محمود آل ذهب که جد محقق این اثر است، کتاب را در سال 1295ق، به پایان برده است. ایشان در کتاب به‌وفور از کلماتی همچون «اعلم»، «تأمل»، «لا تغفل» و... استفاده برده؛ به نظر محقق این واژه‌ها به‌منظور توجه دادن خواننده برای پیگیر بودن مباحث کتاب، توسط جدش نوشته شده است. او می‌گوید: استفاده از این واژه‌ها، مختص به ایشان نبوده، بلکه علمای هم‌عصر جدش نیز در رسائل و کتب خویش از چنین روشی بهره برده‌اند[۳].
همان طور که بیان شد این اثر شرحی بر کتاب فرائد الأصول یا رسائل شیخ انصاری است. شیخ محمود در شرح نظرات شیخ انصاری، گاه نظرش به ریشه‌یابی مسائل و بیان ادله بوده، لذا در شرح و تحلیل روش اطناب را برگزیده و گاه مایل به ایماء و اشاره بوده، لذا مطالب را مجمل و موجز بیان کرده است[۴].
شارح در نقل جملات فرائد الأصول تنها به چند واژه ابتدایی آن اکتفا نموده، سپس به شرح آن پرداخته است، محقق بعد از رجوع به کتاب مذکور، متن کامل آن را به‌همراه آدرسش در پاورقی‌ها آورده است. محقق، درصورتی‌که شارح آیه‌ای از قرآن را مورداستفاده قرار داده، علاوه بر نقل آن آیه، آدرس آن را نیز در پاورقی‌ها قید نموده است[۵].
شارح همچون عالمان هم‌عصر خویش در ذکر نام کتابی که به آن استشهاد نموده از نام مختصر یا معروف آن استفاده برده است؛ بنابراین محقق کتاب سعی نموده که نام کامل آن را در پاورقی‌ها ذکر نماید[۶].
محقق بعد از فهرست محتویات و مقدمه خویش در ابتدای کتاب، زندگی‌نامه جد خویش، محمود آل ذهب را طی دو صفحه آورده است. او این ترجمه را از کتاب «معارف الرجال في تراجم العلماء و الأدباء» شیخ محمد حرزالدین گرفته است[۷].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.